جریان نقدی در کسب و کار یکی از جدایی ناپذیرترین بخش های مالی در یک محیط تجاری است. اشتباهات جریان نقدی میتواند یک سازمان را با مشکلاتی مواجه کند. صاحبان کسب و کارهای کوچک بیشتر درگیر امور مربوط به کسب و کار خود هستند، و زمان کمی را برای مدیریت جریان نقدی باقی میگذارند. از طرف دیگر، مدیریت نادرست وجوه شرکت یکی از موانع موفقیت در مدیریت امور میباشد.
افراد برای کسب موفقیت باید بدانند که چگونه جریان نقدی را به خوبی مدیریت کنند. بخش بزرگی از موفق شدن و رسیدن به اهداف بستگی به شناسایی اشتباهات مربوط به جریان نقدی دارد که باید فورا اقدام به برطرف کردن آنها کرد. اگر نتوانید اشتباهات مدیریت جریان نقدی را برطرف نمایید مطمئنا شکست خواهید خورد. بنابراین یکی از فاکتورهای لازم برای رسیدن به موفقیت و رشد فردی ، مدیریت جریان نقدی در کسب و کار میباشد.
اشتباه مدیریت جریان نقدی
در جاده “گردش پول ” موانع زیادی وجود دارد. افراد زیادی هستند که با توجه به درک نکردن و نظارت بر جریان وجهی خود نوآوریهایی که دارند را خراب میکنند و سهوا باعث ایجاد مشکلات جدی میشوند ، سرانجام یک مشکل جدی در جریان پول به یک تجارت ناکام منجر میشود.
ممکن است شما بر اثر نگاه کردن به موجودیهای بانکی خود و کنترل انواع سرمایهها به بی خوابی دچار شده باشید. چرا که عواملی چون عدم پرداخت حقوق و دستمزد، پرداخت نکردن وامها و … که ممکن است از مشکلات یک تجارت باشد، در نتیجه عدم مدیریت جریان نقدی است. بهتر است همیشه این را آویزان گوش خود کنید که پول نقد پادشاه است.
شما به عنوان یک رهبر و کارآفرین موفق باید بدانید که چگونه جریان نقدی را به خوبی مدیریت کنند که بخش بزرگی از آن شناسایی اشتباهات جریان نقدی در کسب و کار است. بنابراین، به منظور اطمینان از شیوه های موثر مدیریت جریان نقدی در اینجا ما مواردی را برای مدیریت این جریان قرار دادهایم تا استفاده کنید.
1. رشد اجباری
رشد اجباری چیست؟ رشد اجباری یعنی شما برای شرکت خود پول زیادی را براساس تبلیغات، دفتر بزرگ، توسعه محصول جدید و … تنها به امید سود بیشتر انجام دهید. در حقیقت رشد اجباری یعنی صرف هزینههای بیشتر.
مثال، فرض کنید شما با تبلیغات توانستهاید سود خوبی را برای شرکت کسب کنید. این موضوع به این معنی نیست که مثلا با 5 برابر کردن هزینه در تبلیغات و یا موارد دیگر شما 5 برابر بیشتر نیز سود کنید. شاید سود بیشتر شود اما، نه تا 5 برابر که هزینه کردهاید و این میتواند باعث آسیب رسیدن به شرکت شما و در نتیجه اشتباه جریان نقدی شود.
تاثیر رشد اجباری در میزان موفقیت
هر کسب و کاری را نمیتوان به صورت اجباری رشد داد زیرا ممکن است به شکست منجر شود. باید به اجرای برنامهای جهت رشد بالا و بیشتر اقدام کرد تا بتوانید به راحتی و بدون مشکل راهتان را برای سود بیشتر و در نتیجه موفقیت ادامه دهید.
شما باید مواظب خرج کردن هزینههای مختلف در کسب و کار شوید و به سرعت رسیدگی های لازم را برای آنها انجام دهید. اگر مواظب نباشید و مقدار زیادی پول را از دست بدهید به شدت تاثیرات منفی را در فعالیتها و کسب و کار شما خواهد گذاشت. شاید شما با هزینه کردن بتوانید درآمد بالاتری داشته باشید. اما، از طرف دیگر اگر بدون برنامه باشد جریان نقدینگی پول دچار مشکل میشود.
شاید برای شما سوال باشد که ضروری بودن آموزش مالی برای داشتن هوش مالی به چه دلیل است ؟ در پاسخ به این سوال باید به این نکته اشاره نمود که داشتن هوش مالی و نبوغ مالی در کنترل و مدیریت امور بسیار تاثیرگذار است از بروز اشتباهات جریان نقدی جلوگیری مینماید بنابراین به عنوان کارآفرینی موفق باید از آموزش مالی و هوش مالی مناسب و کاملی برخوردار باشید.
2. صرف پول زیاد برای فروش
هر کسب و کاری چه کوچک و یا بزرگ برای مشتری فعالیت دارد و با مشتری و سود است که چرخ کارتان میچرخد. اما، کسب و کارهای تازه و یا کوچک به نوعی بسیار مشکل میتوانند مشتریان را به سمت خود جذب کنند. این حتی با صرف پول بسیار نیز مشکل است. یکی از اشتباهات جریان نقدی کسب و کار این است که پول زیادی را برای مشتری که شاید از شما خرید نکند صرف میکنید. شما اگر هزینههای بالایی را خرج کنید و مشتری به سمت خود بکشانید باید بدانید که مشتری متناسب و به نوعی سودآور است یا نه؟ برای یافتن پاسخ این سوال ، دو راه وجود دارد. با راه هزینه اکتساب و یا راه ارزش طول عمر قادر خواهید بود بدانید که مشتری سودآور است یا خیر .
هزینه اکتساب در مدیریت پول
مقدار هزینه صرف شده برای جذب و بدست آوردن مشتری است. هزینه اکتساب تنها هزینههای مشخص و قابل دیدن نمیباشند. شما باید هر چیزی را از قبیل حقوق کارمندان، هزینه اینترنت و تلفن، کمیسیون فروش و … را که جزو این هزینهها هستند را به هزینه اکتساب اضافه کنید.
همچنین، نباید گول جمله “مشتری بیشتر مساوی با سود بیشتر” را بخورید. چرا که دیده شده است بسیاری با هزینه اکتساب مشتریان کوچکی را بدست آورده اما، سرمایه کمی بدست میآورند. شما باید این موارد را در نظر داشته باشید. چون در غیر این صورت هزینه کردن در این زمینه به معنی آتش زدن پولهایتان میباشد و جریان نقدینگی کسب و کار را تحت تاثیر قرار میدهد.
ارزش طول عمر در مدیریت مقدار نقدینگی
یعنی در زمان طول عمر مشتری در مجموع چه درآمدی حاصل شده است. اما، در نظر داشته باشید که ارزش طول عمر باید بیشتر از هزینه اکتساب باشد تا بتوانید تاثیر مثبت آن را در جریان نقدی احساس کنید. در نظر داشتن مقدار بیشتری برای ارزش طول عمر از جمله نکات مهم برای داشتن یک کسب و کار موفق و دستیابی به هدف میباشد که کمتر مورد توجه مدیران قرار میگیرد.
3. عدم محاسبه دقیق میزان سودآوری
شاید شما کاری را انجام دادهاید که با تفکر خود دارای سود بالایی است. اما، بعد از مدتی متوجه میشوید که نه تنها سود نکرده بلکه ضرر هم کردهاید. در واقع از اشتباهات جریان نقدینگی ( اشتباهات مدیریت هزینه ) بسیاری از افراد همین مورد میباشد. شما به صورت دقیق باید ترازنامهای داشته باشید و تمامی هزینهها را مد نظر بگیرید. مثلا، اگر کسب و کار پخش لوازم مختلف در اینترنت را به عنوان یک کسب و کار اینترنتی دارید باید کمیسیون، هزینه اینترنت، انبار و … را نیز به مخارج اضافه کنید و در میزان سودآوری محاسبه کنید.
اگر شما تنها به مخارج کلی بپردازید با مشکلات پولی مواجه میشوید. مثلا فردی شرکتی دارد و به اجاره و یا خرید دفتری بزرگ و تجهیز آن با وسایل اقدام میکند. اما، جالب است است که این مخارج را اصلا به حساب نمیآورد. همین باعث میشود تا با اقدامی مختلف دیگر ، همچون این گونه مخارج ، شرکت پس از گذشت زمان به نوعی ورشکست شود.
شما برای جلوگیری از بروز اشتباه جریان نقدی باید تمامی هزینه و پیامها را پیش بینی کنید. باید در حین خرج کردن انواع هزینهها با برنامه پیش بروید و برای روز مبادا همچنان در حساب خود پول داشته باشید. بهترین کار این است که قبل از شروع از شرکت ارائهدهنده خدمات حسابداری کمک بگیرید.
4. نادیده گرفتن فصلی بودن کسب و کار از اشتباهات جریان نقدی در کسب و کار
یکی از اشتباهات رایج در مدیریت هزینه ها که باعث شکست برخی از کسب و کارها میشود مربوط به کارهایی است که به صورت فصلی میباشند. یعنی در برخی از فصلها اوج فعالیتشان زیاد است. در نتیجه میزان سوددهی در برخی از فصلها بیشتر از بقیه فصلها در سال است.
این شرکتها در فصلهایی که درآمد و فعالیتشان بیشتر است درگیر تعهدات مالی متعددی میشوند. در واقع رفع این مشکلات در دیگر فصلها به نوعی سختتر است. همچنین این شرکتها در فصلهایی که فروش کمتری دارند تخفیفهایی را به اجرا درمیآورند که این کار سود را به خاطر حفظ سطح فروش پایین میآورند.
پس برای این فصلها چه باید کرد؟ شما باید با توجه به فعالیت خود باید با بهبود هوش هیجانی خود در فصل های فروش موفق به کسب سود زیادی شوید تا جبرانی بر فصول کم فروش شما باشد. مثلا در فصل تابستان نوشیدنی و بستنی فروشیها و یا در جشنها و عروسیها لباس و جواهرات، فروش بالایی داشته و در دیگر فصلها فروش چندانی نداشته و به نوعی در سراشیبی قرار دارند. اگر شما کسب و کاری در شرکت خود به این گونه داشته باشید در فصلهای بی کاری پول زیاد خارج و از دست میدهید. در این گونه موارد شما باید همیشه پول متناسب را در حساب خود داشته تا هزینه های ثابت را پرداخت کنید. بنابراین بهترین راه برای جلوگیری از سوءمدیریت جریان نقدی در این گونه مواقع کمک گرفتن از یک متخصص و مشاور مالی است.
5. به تاخیر انداختن دریافت معوقات
در بسیاری از کسب و کارها که ممکن است خود شما هم این کار را کرده باشید افراد در دریافت فاکتورها تاخیر میکنند و به نوعی این کار را بی اهمیت میدانند. شما باید بدانید که با دیر پرداخت کردن فاکتورها توسط مشتریان، شما هم در پرداختهایتان به مشکل بر میخورید. یکی از اشتباهات مدیریت جریان پول نیز همین مورد میباشد و بسیاری با آن سرو کار دارند.
این مشکل میتواند زمانی بدتر شود که شما از تامین کنندههای خود محصولات و مواردی را خریداری کرده باشید. اما، ممکن است آنها همانند شما دل و دماغ منتظر ماندن برای پرداخت را نداشته باشند. در این موارد شما برای اینکه شرکت به خطر نیفتد ، حساب خود را با پس انداز و بودجهای که دارید تسویه میکنید. بر همین اساس شما نمیتوانید به راحتی هزینههایی را که برای فروش نیاز دارید را به اجرا در آورید و تامین کنید.
شما نباید بیش از حد طلب داشته باشید تا کار خود را برای انجام عملیات متوقف کنید. همچنین، اگر شما بیش از حد طلب داشته و قادر به پرداخت هزینههای تامین کننده به موقع نباشید باعث میشود آنها اعتمادشان را نسب به شما از دست بدهند. در نتیجه شما برای پول باید کسب و کار خود را متوقف کنید. همین برای کسب و کارهای بزرگ مشکلات زیادی دارد.
6. عدم مدیریت مالیات
هر کسب و کاری موظف است به موقع مالیاتی را چه بخواهد و چه نه پرداخت کند. حال همانطور که میدانید اگر مالیات را برای پرداخت به عقب بیندازید منجر میشود شما جریمه شوید و همین یکی از اشتباهات جریان نقدی است و کار شما را واقعا تحت تاثیر قرار میدهد. اما، چیزی که واقعا قابل درک نیست، این است که همه این را میدانیم که باید مالیات پرداخت کنیم اما باز بسیاری از ما به پرداخت مالیاتها در زمان مشخص عادت نداریم و به تاخیر میاندازیم.
شاید بسیاری از شما به دلایلی چون فراموش کردن متوجه پرداخت مالیات نشوید ، اما باید بدانید که به صورت خواسته یا ناخواسته اگر کوتاهی کنید سازمان امور مالیاتی برای ممیزی نزد شما میآید، که ممکن است باعث جریمههای بسیاری شود.
همیشه مالیات را در برنامه مالی کسب و کار خود داشته و به صورت دقیق آن را از مشاور مالیاتی خواسته و محاسبه کنید. اگر شما بتوانید مالیات را به درستی محاسبه کنید کمکی به رشد شرکت در سال آینده و بودجه متناسب میشوید. توجه داشته باشید که کارهایی چون خدماتی ممکن است دارای تغییر در میزان مالیات باشد و همین بر جریان خروجی بسیار تاثیر میگذارد. پس این برنامه را از مهمترین موردهای هوشمندانه برای آینده بهتر در نظر داشته باشید.
7. آمادگی نداشتن برای اتفاقهای ناگهانی و غیر منتظره
شاید کسب و کار شما چند سالی است که بر پا شده و بدون مشکل در حال رشد و تولید است. اما باید بدانید که کسی از اتفاقات خبر نداشته و نمیتوانید به نوعی آنها را کنترل کنید. این اتفاقات میتوانند هزینههای زیاد و غیر قابل پیش بینی باشند که در صورت بروز میتوانند شرکت شما را از عرش به فرش برساند.
شما باید بدانید که بلایای طبیعی ممکن است هر لحظه، در هر منطقه و هر فصلی ایجاد شوند. برای مثال ممکن است شرکت شما بر اثر زلزله، آتش سوزی و … از بین برود. در این مواقع شما در شرایط اضطراری قرار گرفته و مشتریان دچار نارضایتی خواهند شد. بنابراین ممکن است کسب و کارتان به کلی از بین برود. یا در صورت داشتن کسب و کار اینترنتی با مشکلات مختلفی روبرو شوید و ایده اینترنتی کسب درآمد شما به کل از بین برود بنابراین همواره برای مقابله با هر نوع جریانی آمادگی داشته باشید.
برای جلوگیری از این اتفاقات تنها کاری که شما میتوانید انجام دهید داشتن یک صندوق اضطراری برای ادامه کار با شرایط حداقل میباشد. یکی از مهمترین مواردی که باید آن را انجام دهید استفاده از بیمه میباشد. یکی از بزرگترین اشتباهات در مدیریت جریان هزینه کسب و کار عدم بیمه کردن شرکت و محصولات و کارکنان و … میباشد.
8. عدم کسب اعتبار
تا جایی که ممکن است با محصولات و خدمات عالی و با کیفیت، پرداخت کردن وامها و بدهیهای خود و … اعتبار خود را نزد شرکت ها و افراد مختلف بالا ببرید. اگر شما اعتبار کافی نداشته باشید حتی وام کوچکی را هم به شما نخواهند داد. مثلا، فرض کنید شرکت شما دارای ماشین آلات گران قیمت است پس ممکن است یکی از قطعات گران بها خراب شود و شما برای خرید آن پول کافی نداشته باشید. تنها کار قرض و یا وام گرفتن است و این تنها با اعتبار امکان پذیر است.
در ضمن نکته مهمی که باید در نظر داشته باشید و یکی از اشتباهات جریان نقدی میباشد وثیقه گذاشتن است. درست است که شما اگر پول نداشته باشید و کسی به اعتبارتان پایبند نباشد باید از آن استفاده کنید. اما، باید در نظر داشته باش که این کار( وثیقه گذاشتن) در بلند مدت ریسک بزرگی است.
9. پرداخت هزینههای استخدام غلط
بگذارید یکی از مواردی را که ممکن است برای همه پیش بیاد را که استخدام افراد اشتباه میباشد را با مثالی بیان کنیم.شما میخواهید فروش خود را افزایش دهید. بنابراین افرادی را به عنوان مدیر فروش استخدام میکنید که در شرکت دیگری دارای فروشهای زیاد بوده و علاوه بر اینها رزومهای با موفقیتهای بسیار داشتهاند.
این افراد در طول ماه اول باید آموزش داده شوند، که با این کار در این ماه، حقوق بدون کسب سود را از شما دریافت میکنند. در ماه دوم شما باز هیچ سودی دریافت نمیکنید و فکر بر این دارید که باید زمان زیادی را به آنها اختصاص دهید. اما، باز در ماه سوم و چهارم میبینید که به سختی توانستهاند مثلا 10 درصد سود را برای شما بدست آورند، که این اصلا به صرفه نیست . بنابراین، شما با چهار ماه حقوق به این افراد بودن سود به کسب و کار خود لطمه میزنید بنابراین برای این که یک کسب و کار موفق راه اندازی کنید و به دور از اشتباهات مدیریت جریان هزینه ها به کسب موفقیت ادامه دهید باید افراد مناسبی را استخدام کنید.
10. هزینههای متفرقه
هر شرکتی ممکن است این عوامل را در خود داشته باشید و افراد به آن بی توجه باشند. مثلا، هزینههای بیمه موارد غیر ضروری ، مجوزها، هزینههای قانونی، سستی کارکنان و …این هزینهها شاید لازم و به نوعی زیاد نباشند. اما، اگر در طی چند سال با هم جمع و محاسبه شوند خواهید دید که یکی از بزرگترین اشتباهات جریان نقدی را در مدیریت هزینهها مرتکیب شدهاید این مسئله میتواند کل شرکت را تحت شعاع خود قرار دهد. این موارد اغلب توسط مدیران ناشی و تازه کار شرکتها صورت میگیرد.
هزینهها از مهمترین موارد حیاتی برای رشد کسب و کار میباشند و شما باید مدیریت لازم را برای آنها داشته باشید. ما در بالا به مواردی مختلف اشاره کردهایم که با استفاده از هر یک میتوانید مبلغ قابل توجهی را به سرمایه شرکت خود اضافه کنید. شاید برخی از هزینهها همانطور که گفته شد آنی و بدون پیش بینی باشند. اما شما با داشتن برنامه متناسب مالی متناسب خواهید توانست کنترل لازم را بر آنها داشته باشید.