منظور از خوشبختی چیست؟ چگونه میدانید که خوشبخت هستید و از زندگی لذت میبرید؟ معلوم است که هیچ تعریف جهانی برای این احساس دلپذیر وجود ندارد. بنابراین تحقیقات بسیاری در این راستا انجام شده که نشان میدهد مفهوم خوشبختی در فرهنگهای مختلف دنیا میتواند متفاوت باشد، که در این مقاله از آکادمی98 به بررسی این موضوع میپردازیم.
با اطمینان میتوان فرض كرد كه هر انسانی در هر جامعهای آرزوی سعادت دارد. با این حال، مطالعات سالهای اخیر نشان میدهد که همه ما در خوشبختی کاملا یکسان نیستیم و تعبیر خوشبختی ما ممکن است خیلی به بسترهای فرهنگی ما بستگی داشته باشد. از این رو، خوشبختی فقط یک حالت عاطفی استاندارد نیست، بلکه اصطلاح خوشبختی حاوی انواع مختلف معنایی و زبانی نیز هست. همانطور که ارسطو میگوید: “خوشبختی معنی و هدف زندگی، کل هدف و پایان وجود انسان است.”
فرهنگ و تاثیر آن بر خوشبختی
در چارچوب تحقیقات روانشناختی در مورد خوشبختی، فرد خوشبخت به عنوان فردی شناخته میشود که “بیشتر اوقات احساسات دلپذیری دارد و در کل از زندگی خود راضی است”. وقتی صحبت از فرهنگ و خوشبختی در سرتاسر جهان میشود، آنچه باعث خوشحالی مردم در برخی کشورها میشود ممکن است شما را غافلگیر کند و یا حتی شوکه کند. همانطور که دی مارک کشف میکند، برخی از فرهنگها معتقدند که دنبال کردن خوشبختی فقط میتواند یک چیز بد باشد. پس، به راحتی میتوان تصور کرد که این یک احساس جهانی است. اما آیا واقعا اینگونه است؟
تعریف خوشبختی از نظر افراد مختلف
هرچه بیشتر در مورد چگونگی درک خوشبختی در فرهنگها بیاموزیم، بیشتر درک میکنیم که پیدا کردن زمینه مشترک بین فرهنگهای مختلف و رفاه و شادی آنها هرگز ساده نیست. در حالی که خوشبختی در همه فرهنگها وجود دارد، معنای آن و روشی که در آن تجربه میشود بسیار متفاوت است. آنچه مردم را در یک کشور خوشحال میکند میتواند در کشور دیگر متفاوت باشد. به عنوان مثال، “افراد فقیر در واقع در کشورهای شرقی شادتر هستند، احتمالا به این دلیل که در این فرهنگها خوشبختی ارتباط نزدیکی با عواملی غیر از درآمد و داراییهای مادی دارد.”
بنا به اینکه خوشبختی و راههای رسیدن به خوشبختی واقعی برای همه یکسان نیست، در ادامه مفهوم خوشبختی در فرهنگهای مختلف دنیا را قرار دادهایم تا بیشتر با این کلمه آشنا شوید. برای مثال خوشبختی در برخی از افراد میتواند با توجه به سن تغییر کند. مثلا، شاید شما الان خوشبختی را چیزی بدانید و چند سال بعد خوشبختی را چیز دیگری تعبیر کنید. همچنین عدهای خوشبختی را با خانواده، عدهای با فناوری، عدهای با پول و …. میبینند.
1. شهروند 29 ساله آمریکایی (کارلوس)
خانواده من وضع مالی خوبی نداشتند و من به سختی و با فقر بزرگ شدم تا به این سن رسیدم. شاید نتوانید تصور کنید. اما، خوشبختی برای من سقف بالای سر و غذایی بود تا سیرم کند. اما، مورد مهمی که هست این بوده با تمام این سختیها که میتواند برای هیچ کسی خوشبختی نباشد، به درس خواندن خود ادامه دادم تا اینکه الان به عنوان حسابداری مشغول به کار هستم. با این حال من هر چه تلاش در بدن داشتم، برای کارها و درس خواندن انجام دادم تا شبیه پدر و مادرم با چنین وضع زندگی سختی نباشم. اما واقعیت این است که بدهیهایی فراوان اجازه داشتن زندگی راضی کننده را به من نمیدهند. میتوان گفت من هم شبیه پدر و مادرم هستم و با یک مشکل مشترک ادامه زندگی میدهم. همین زندگی که حتی شما دوست ندارید به عنوان کابوس مشاهده کنید، موردی را در من ایجاد کرد که من خوشبختی صدایش میزنم. خوشبختی از نظر من در حال زندگی کردن و سپاسگزار بودن داشتهها است.
2. شهروند 30 ساله چینی (مین)
مردم کشور من و حتی خود من هم این گونه تفکر داریم که خوشبختی به معنی سازگاری با افراد در عین تفاوتها است. با شاد بودن است که ما احساس خوشبختی را در خود ایجاد میکنیم و این تنها با انجام کارهای خوب در دیگران و خوشحال کردن آنها ایجاد میشود. اگر ما دیگران را خوشحال کنیم، باعث شادی خود شدهایم. همه ما در حقیقت یک کالبد هستیم. این را همان آموزههای اساسی ادیان شرقی میگویند. بر این موضوع نیز دین میگوید: ” با خوشحال کردن همسایه خود، قبل از اینکه او خوشحال شود، خودت خوشحال خواهی شد”.
3. شهروند 23 آمریکایی (کایلا)
در این بخش از مطلب مفهوم خوشبختی در فرهنگهای مختلف دنیا به بررسی این مفهوم از نظر یک شهروند آمریکایی تبار میپردازیم. آمریکاییها رویاهای خاصی دارند و آن هم استوار بر فردیت و محوریت شخص است. این رویا تنها در یک چیز خلاصه میشود و آن هم برتر بودن از دیگران و پیشی گرفتن است. آمریکاییها با طرز تفکر چینیها متفاوت هستند و با توجه به گفته کایلا نسبت به مین ( شهروند چینی در گزینه دوم) میتوان گفت رویای آمریکاییها تنها تلاش برای رسیدن به موفقیت در زندگی و خوشبختی خود است. این مورد تنها با برتری و جلو زدن از دیگران امکانپذیر است.
4. شهروند 25 ساله سوئیسی (کیج)
من به دنیا آمده سوئیس هستم و تا 7 سالگی در آنجا زندگی کردم. تنها موردی که سوئیسیها از آن بیزارند به رخ کشیدن ثروت به دیگران است. خوب طبیعی است که من هم با این دیدگاه رشد کرده و آن را با خود دارم. من از حسادت بیزار هستم و نمیخواهم دیگران به ما حسادت کنند. چرا که، اگر کسی خوشبخت باشد دلیل بر این نیست که باعث ناراحتی دیگران شود. یکی از عادتهای ما سوئیسیها این بوده که کمتر به خود رسیده و برعکس به دیگران بیشتر میرسیم. همین باعث شده است تا افراد جهان مردم سوئیس را از شادترینهای جهان بدانند.
5. شهروند 22 ساله یونانی (توماس)
خوشبختی چیست؟ خوشبختی یعنی دوران تحصیل را با موفقیت پشت سر گذاشته و با پیدا کردن شغلی مناسب بازنشسته شده و از آن به بعد بدون استرس، بیماری و با آرامش مطلق به زندگی تا مرگ ادامه دهید. چیزی که در جوانی اهمیت دارد کار کردن است، با این کار در پیری بهتر میتوان فکر کرد و راه را هموار کنیم. اگر شما در جوانی کار کنید مالیات بدون سختی قابل پرداخت میباشند و این برای شما خوشحال کننده است. اما، من مدتی است از یونان خارج و در کشوری دیگر مشغول به تحصیل هستم. مورد تعجب آور این است که چرا مردم مدام از طاقت فرسا و سخت بودن کار صحبت میکنند. این افراد واقعا ناسپاس هستند.
6. شهروند 33 ساله از کاستاریکا (جورج)
خوشبختی از نظر من و مردم کشورم این است که وقت بیشتر و با لذتی را در کنار خانواده باشیم. مردم من اهمیت چندانی را برای ثروت در برابر خوشبختی قائل نمیشوند. بد برداشت نکنید! پول بسیار عالی است و از اهمیت ویژهای برای آنها برخوردار است. اما، اولویت خوشبختی با چیز دیگری است.
7. شهروند 21 ساله فیلیپین (آیسا)
از نظر من خوشبختی زمانی اتفاق میافتد که بعد بسیاری از مشکلات و طوفانهای زندگی، بتوانم روی پای خودم بایستم. زندگی یعنی بتوانیم برای خود شرایط را سازگار کنیم، که من این را به خوبی یاد گرفتم. در بسیاری از مواقع در طول زندگی شاید همه چیز خراب شود، پس باید تمامی آنها را از نو ساخت. فرهنگ من به گونهای است که خانواده اهمیت بسیاری دارد و در هنگامی که افراد با خانواده جمع میشوند خوشبختی ایجاد میشود.
مفهوم خوشبختی در فرهنگهای مختلف دنیا میتواند متفاوت باشد، همانطور که تا اینجای مقاله دیدید که در نقاط مختلف جهان و از دیدگاه افراد مختلف، فاکتورهای خوشبختی میتوانند متنوع باشند. برای عدهای رسیدن به موفقیت در کسب و کار و برای عدهای داشتن برخی از مادیات و … میباشد بنابراین نمیتوان تعریف کلی از خوشبختی برای همه افراد بیان کرد که در تمام آنها مشترک باشد.
8. شهروند 31 ساله کانادایی (مایکا)
من در حال تحصیل بوده و دانشجوی روانشناسی مثبتگرا هستم. مدتی است که به همراه استادان خود در مورد خوشبختی تحقیق میکنیم. من خوشبختی را این گونه میدانم.”مهربانی پاداشی خاص است. خودآگاهی تمرینی برای دستیابی به خوشبختی است و افکار مثبت را با افکار منفی جایگزین کردن باعث منعطف بودن فرد میشود. همانطور که هر کسی قدرت انتخاب دارد. شما میتوانید خوشبختی و شادی را انتخاب کنید”.
9. شهروند 20 ساله مالزی (ناتاشا)
من فکر میکنم اگر کسی بتواند با آرامش و بدون استرس کارهای خود را انجام دهد خوشبخت است. در زندگی هر کسی مواقعی وجود دارد که چرخ فلک با میلش نمیچرخد. در این مواقع باید فرد درک کند زندگی کوتاه است و این یعنی خوشبختی. خوشبختی به معنای خوشحال بودن در بدترین شرایط است. انسان باید بخشنده باشد و از دیگران کینه به دل نگیرد. در بخشیدن لذتی خاص است که باید تجربه کرد و این به معنای خوشبختی است. برای من خوشبختی یعنی تا میتوانیم زندگی را برای دیگران ساده کنیم و به گسترش مهربانی بپردازیم.
10. شهروند 30 ساله از مصر (عمر)
کشورهای خاورمیانه خوشبختی را بسیار متفاوتتر از مفهوم خوشبختی در فرهنگهای مختلف دنیا در نقاط دیگر میدانند. آنها اعتقاد داشتن به خدا را با خوشبختی در ارتباط میدانند. اما از نظر من این متفاوت است. من قبول دارم که خوشبختی یعنی اعتقاد به خدا. اما، من خوشبختی را زمانی میدانم که اعتقاد به خدا را در خود پیدا کنیم. در زمانهایی که بتوانم مفید بودن خود را به دیگران هدیه دهم خوشبخت هستم. این احساس میتواند در زمانهای چون کمکهای بسیار ناچیز، نصیحت و حتی یک لبخند امکانپذیر باشد.
11. شهروند 20 ساله از آلمان ( لارا)
خوشبختی از نظر من در حال زندگی کردن است. اگر ما هر کار، حرفی و … را تمام و قلبا انجام دهیم خوشبخت هستیم. شاید در حال زندگی کردن دارای موارد منفی چون ترس، اضطراب و خشم باشد. مهم داشتن ارزش آن چیز است، حتی برای یک لحظه. خوشبختی میتواند آرام باشد. اما، در صورت خواست قادر به دگرگونی اطراف نیز هست. در کشور من شاید عدهای خوشبختی را با لذت و هیجان اشتباه بگیرند. اما، این درست نیست. چرا؟ چون لذت و هیجان محدودیت دارند. اما، اکثرا دلیلی برای خوشبختی وجود دارد. این دلایل میتواند فردی خاص، سفر، خرید کفش و … باشد. در کشور من مردم با کارهای روزانه خود به پیدا کردن خوشبختی میپردازند.
12. شهروند 23 ساله از فیلیپین (کریستل)
من بیشتر طول عمر زندگی خود را در فیلیپین بودم و میدانم که مردم فیلیپین بر این باور دارند که خوشبختی انتخاب است. مردم نشان دادند که در شرایط مشکل چون طوفان، فوران آتشفشان و … باز مردم دست از پیدا کردن موارد خوشی در زندگی بر نمیدارند. جستوجو برای یافتن راههایی برای ایجاد خوشحالی در زندگی میتواند مهمترین اصل مردم فیلیپین باشد که بسیار به آن توجه میکنند.
13. شهروند 28 ساله اوکراین ( میروسلاو)
کشور من با مشکلات بزرگی مواجه شده است. مردم اوکراین برای اینکه در کشوری مستقل زندگی کنند به مبارزه پرداختند. این باعث شده است آنهایی که حتی تا سال قبل فکر جنگ نبودند، امروزه زندگی خود را تغییر دهند و خوشبختی خود را با تغییراتی مشاهده کنند. پس اگر از مردم من و هر کسی از آنها سوال کنید چه آرزویی دارد، مطمئنا آنها در جواب صلح را میگویند. مردم من به قدری سختی کشیدهاند ارزش صلح را میدانند. آنها هر تلاشی را که بتوانند برای صلح انجام میدهند تا زندگی آسانی داشته باشند بنابراین از دیدگاه ما خوشبختی یعنی صلح.
14. شهروند 34 ساله عراقی (کیجا)
زنده ماندن خوشبختی است و این نه تنها نظر من بلکه نظر تمام مردم من است. مفهوم خوشبختی در فرهنگهای مختلف دنیا دارای تعابیر مختلفی بود. همانطور که میدانید کشور عراق در سالهای اخیر همواره با جنگ و ناامنی روبرو بوده است که همین امر سبب شده است تا افراد زیادی در این کشور جان خود را از دست بدهند. با توجه به این موضوع، مردم عراق زنده ماندن را خوشبختی میدانند نه هیچ مورد مادی دیگری را.
15. شهروند 20 ساله آمریکایی (جاش)
در کشور من به نیازهای اولیه چون غذا، لباس و … بسیار خوب رسیدگی میشود و این میتواند از خوش شانسی مردم من باشد. من خوشبختی را فراتر از این نیازها میدانم. دو راه جهت انتخاب وجود دارد. اول اینکه به صورت زیاد و بیشتر از حد استفاده به نیازهای اولیه بپردازیم. دوم، عاقل باشیم و تشخیص دهیم که نیازهای اولیه به راحتی در دسترس است و باید به موارد مهمتر فکر کرد. امیدوارم از دسته دوم باشم.
یکی از مفرحترین کشورها در بین تمامی کشورها آمریکا میباشد. از این رو شهروندان آمریکایی که تمامی نیازهای اولیه آنها برطرف شده است در زندگی ماورد دیگری را میخواهند تا به معنای واقعی به خوشبختی دست پیدا کنند. برای مثال این افراد که نیازهای اولیه خود اعم از ماشین و خانه و … را دارند در راه رسیدن به موفقیت بیشتر همواره به دنبال بهترین راههای ثروتمند شدن در زندگی هستند تا بتوانند درآمد خود را بیشتر کنند و از امکانات رفاهی متعددی برخوردار شوند.
16. شهروند 30 ساله از هند (آبیشک)
من خوشبختی را در حین غذا دادن به گاوها میبینم. یا اینکه در چشم سگ ولگردی که به دنبالم برای غذا است مشاهده میکنم. به نظر من خوشبختی یعنی صلح و رضایت. در افسانههای هندی، ریشه صلح و آرامش، چیزی به جز رستگاری نیست. رستگاری است که باعث میشود لذت خوشبختی را بچشیم.
17. شهروند 16 ساله فیلیپینی ( ژانین)
خوشبختی یعنی در مهمانی با مردم وقت گذراندن. خوشبختی یعنی در خانواده بزرگ شدن و بخشی از آن بودن. بهترین زمان سال از نظر من کریسمس است. خوشبختی را میتوان در حین تولد نوزاد، دریافت هدیه تولد، مردم مهربان و …. ختم کرد.
مفهوم خوشبختی در فرهنگهای مختلف دنیا از دیدگاه بسیاری از افراد که از نقاط مختلف جهان بودند مورد بررسی قرار گرفت. همانطور که مطالعه کردید، رسیدن به خوشبختی از نظر هر فردی متفاوت است و عدهای خوشبختی را طبیعیترین نیازهایی میدانند که باید در زندگی هر فردی وجود داشته باشد و عدهای نیز رسیدن به کمالات و مادیات را نقطه خوشبختی خود میدانند.