در هر کشور و تاریخی ممکن است رکود اقتصادی وجود داشته باشید و پیش بیاید. در این میان میتوان گفت تقریبا همه کشورها در برهه زمانی خاصی رکود را تجربه کردهاند. اما، ما مردم ایران بیش از همه به رکود اقتصادی دچار شدهایم. متاسفانه میتوان گفت کاری از دست کسی بر نمیآید و تنها باید برای مقابله با آن آماده شویم. یعنی تا وقتی که میتوانیم منابع مالی خود را در برابر رکود اقتصادی مقاوم کنیم. در همین رابطه در این مقاله از سایت آکادمی98 به بررسی موضوع داشتن ثبات مالی در حین رکود اقتصادی میپردازیم.
داشتن وضعیت مالی ثابت در شرایط رکود اقتصادی
متخصص امور مالی و رئیس Debt.com یعنی هاوارد دورکین میگوید:” به ضد رکود کردن زندگی خود بیندیشید و آن را همانند ضد گردباد کردن خانه خود مشاهده کنید. برای مثال؛ اگر بالفرض گردباد با خانه شما به مدت چند روز فاصله داشته باشد و از شما سوال کنند حفاظهای مربوط به گرد باد در کجا قرار دارد شما با بدترین جواب خواهید گفت که فکر کنم چند عدد از آنها در گاراژ وجود داشته باشد و ممکن است لازم باشد چند تای دیگر نیز بخرم”. اما زمانی دیگر برای این کار وجود ندارد و پنجرههای شما بدون داشتن حفاظ یعنی فاجعه به تمام معنا. رکود را هم به این شکل مشاهده کنید. اما با این فرق که خرابی و فاجعه آن روزها و سالها باقی خواهد ماند. در ادامه میتوانید مواردی را که توسط کارشناسان اقتصادی مختلف برای حفظ ثبات مالی آماده شده است رامشاهده کنید.
1. وحشت نداشته باشید
همانطور که گفتیم متاسفانه رکود میتواند یک مورد طبیعی باشد. اما بهتر است بدانید بهترین کار و اولین قدم در جهت ضد رکود کردن منابع مالی حفظ آرامش ذهنی است. هر زمانی که دارای وحشت باشید مغز قادر به گرفتن تصمیمات هوشمندانه و بلند مدت نخواهد بود. اگر شما دارای آرامش ذهنی باشید هم به خود مراقبتی کمک کرده و هم باعث درک شما نسبت به غیرقابلاجتناب و گذرا بودن رکود خواهد شد. در این باره دروکین میگوید:” فصل برای اقتصاد است و رکود زمستان آن است. بعد از تابیدن آفتاب تابستانی روزها کوتاهتر شده و برگ درختان میریزد”.
متخصص امور مالی شخصی و نویسنده جوان ورشکسته سرمایهگذاری را امتحان میکند، ارنی لوری میگوید:” بازار بورس دورهای است و رکود در تمام و همه جایش وجود دارد”. درست است که این دیدگاه خوشحال کننده نیست، ولی میتوانیم با دانستن اینکه دنیا به آخر نرسیده است به خود دلداری دهیم. بنابراین یکی از اولین قدمها برای داشتن ثبات مالی در حین رکود اقتصادی این است که وحشت زده نشوید.
2. سازماندهی کردن پسانداز اضطراری
مدیر گروه ارشد در رشته تحلیل امور مالی کالج گوردن الکساندر لوری میگوید:” با توجه به تحقیقات، اکثر افراد قادر نیستند از عهده حداقل مخارج ماهیانه خود برآیند. بهتر است این افراد بدانند اگر الان نمیتوانند پس انداز کردن پول را در نظر داشته باشند، در شرایط بد اقتصادی چه خواهند کرد؟ ممکن است با بدهیهای فراوان مجبور به از دست دادن خانه خود شوند. بهترین کار این است که حتما ماهیانه مبلغی را برای مواقع اضطراری کنار بگذارید”. متخصصان بسیاری بر این عقیده هستند که باید به مقدار 3 الی 6 ماه پس انداز برای روز مبادا داشته باشید. الکساندر میگوید:” این مورد برای جوانان به صورت خندهدار میباشد. ولی، باید آنها حداقل بتوانند برای 3 ماه پس انداز داشته باشند. وی بر این اشاره دارد اینکه با کم شروع کنید اشکالی ندارد. برای مثال خواهید توانست از پس اندازه 1 ماه دست به کار شوید ولی باید هر ماه مبلغی مشخص را به آن برای اضافه شدن کنار بگذارید”.
3. کاهش بدهیهای خود
الکساندر لوری میگوید:” اینکه شما بتوانید پس انداز را که از ضروریترین موارد است انجام دهید بسیار خوب است. بعد از آن نوبت به رها شدن از بدهیها است”. در این باره ارنی لوری نیز با الکساندر موافق است. او میگوید:” اینکه شما بتوانید بدهیهای خود را کاهش دهید به کاهش فشار در شرایط سخت اقتصادی کمک خواهد کرد”.
4. یک بودجه برای امروز و یک بودجه برای روزهای سخت داشته باشید
آیا تا به حال بودجه بندی نداشتهاید؟ شاید کمی کسل کننده باشد ولی خدماتی رایگان وجود دارند که قادر به کمک به شما خواهند بود. پس بهتر است همین الان دست به کار شوید. در این باره دورکین میگوید:”برای این کار برنامههای آنلاین و مطمئن زیادی وجود دارند که منتظر وارد کردن چند عدد شما هستند تا برنامهریزی بودجهبندی خود را داشته باشید”. توجه داشته باشید شما باید دو بودجهبندی داشته باشید. یعنی علاوه بر اینکه یک بودجه برای امروز مینویسید بودجهای را هم برای شرایط سخت و رکود داشته باشید.
ارنی لوری بر این عقیده است که زمانی بودجه شرایط سخت اجرا میشود که درآمد به شدت کاهش پیدا کند. این بودجه تمرکز خود را بر روی تنظیم مخارج حیاتی دارد و هدفش تامین پول کافی برای پوشش دهی آن ضروریات است”. زمانی که به تنظیم بودجه روزهای سخت پرداختید باید با تفکر کافی بتوانید بدترین شرایط ممکن را در نظر داشته باشید و هر مخارجی که از نظرتان ضروری است را یادداشت کنید. این مخارج میتوانند اجاره خانه، خرید روزانه و هزینه حمل و نقل باشند. اما، مخارجی که در لیست نیستند هزینه باشگاه، رستوران و … هستند. بودجه بندی راهی عالی برای داشتن ثبات مالی در حین رکود اقتصادی است.
5. داشتن سرمایهگذاری متنوع
نویسنده امور مالی شخصی، دانیل کانکلرابرتس میگوید:” بهترین کار این است که تا 40 درصد از سرمایه نقدی خود را در بازار پول چون بورس و اوراق قرضه کوتاه یا بلند مدت سرمایهگذاری کنید. چند درصد دیگر هم باید به صورت سهام باشد تا قادر به کسب درآمد از آن باشید. آیا شما جوان هستید؟ پس هنوز وقت دارید و قادر هستید به تفکر در مورد میانگینسازی هزینه به ریال در زمان رکود بپردازید. شاید در زمان افت قیمت شما سهام بخرید. ولی، در زمان بالا رفتن قیمت نیز قادر به خریداری هستید. این باعث میشود تا سرمایه کلی را افزایش دهید. باید هدفهای بلند مدت را برای تمرکز داشته باشید نه اینکه شرایط اقتصادی موجود”.
6. در جریان نگه داشتن برنامه بازنشستگی
ارنی لوری میگوید:” حتی در زمان رکود اقتصادی نیز به پس انداز برای بازنشستگی فکر کنید. شما نباید بترسید و وحشت داشته باشید و به همین خاطر از سرمایهگذاری در بیمههای بازنشستگی پشیمان شوید”. ایشان توصیه میکنند:” چنانچه در آستانه بازنشستگی هستید به سراغ یک برنامه ریزی مالی رفته و مشورت کنید، حداقل در یک جلسه اجازه نگاه کردن استراتژی بازنشستگی را به فردی متخصص بدهید تا بدانید و مطمئن شوید تمامی موارد رو به راه است”.
شما قادر به خرید سهام یا اوراق قرضه خواهید بود. در این باره حسابدار و موسس سایت امور مالی شخصی Money Done Right، لوگان الک توصیه میکند؛ ” چنانچه بازنشستگی شما در یکی دو سال اخیر است بهتر است تمامی پول خود را در سهام نگذارید. بهترین کار این است که پول در دست داشته باشید تا بهتر بتوانید برای بازنشستگی برنامهریزی کنید. ممکن است بهترین روش این باشد که پس انداز بازنشستگی خود را در روش های ثبات تر چون اوراق قرضه سرمایه گذاری کنید”.
7. استفاده از اپلیکیشنهای پس انداز
بهترین کار برای اینکه به تنظیم خرج روزانه و برنامه پس اندازتان بپردازید این بوده که از افزونههای مرورگر و اپلیکیشنهای مدیریت هزینه مختلف برای این کار استفاده کنید. در قسمت ایدههای خلاقانه نمونههایی از اپلیکیشنهای عالی برای درآمدزایی ارائه شده است و در آینده نزدیک نیز نمونههایی از انواع اپلیکیشن برای پس انداز نیز معرفی خواهد شد.
8. افزایش درآمد با شغل دوم
لوری میگوید:”بهتر است به یک منیع درآمد قانع نباشید و چند منبع درآمد داشته باشید. مثلا؛ نیمه وقت مسافرکشی کنید، فروش به صورت آنلاین و … ” .اینکه شما شغل دوم داشته باشید در انجام برداشتن گام دوم برای پس انداز بیشتر بسیار کمک میکند.
متخصص امور مالی در FinanceSuperhero، دیوید کاهیل میگوید:” اینکه شما دارای شغل دوم ثابتی باشید و آن درآمد را کنار بگذارید به شما کمک خواهد کرد تا بتوانید بسیار سریع پسانداز اضطراری را افزایش دهید. علاوه بر اینها شما ممکن است در شرایط رکود اقتصادی شغل خود را از دست دهید. پس قادر هستید روی این پس انداز اضافی حساب کنید”. وجود شغل دوم سبب داشتن ثبات مالی در حین رکود اقتصادی خواهد شد، چرا که در صورت بروز مشکل برای شغل اول، شما دیگر نگرانیای برای شروع شغل دوم نخواهید داشت.
9. سرمایهگذاری روی مهارت و تخصصی که دارید
حتما دیدهاید که افراد زیادی در زمان رکود اقتصادی شغل خود را از دست میدهند. بهترین کار به روز نگه داشتن رزومه خود است. همیشه برای اینکه مهارت و تخصصهایتان را به کارفرمایان نشان دهید آماده باشید. متخصص امور مالی شخصی، دیوید باک میگوید:” ممکن است نیاز به تقویت تمامی مهارتهای شغلی حالتان باشید و یا حتی لازم باشد مهارتهای جدیدی یاد بگیرید. یا ممکن است در این شرایط شرکت تعدیل نیرو کند. شما باید بتوانید ثابت کنید علاوه بر حرفه فعلی میتوانید در انواع بخشهای دیگر ارزشمند باشید”.
10. در حین بدهی زیاد کمک بخواهید
نویسنده زندگی و بدهی “رویکردی تازه در رسیدن به سعادت مالی” و وکیل امور مالی لسلی اچ.تاین میگوید:” بهتر است بدانید سلامت روانی و مالی شما به اندازه سلامت جسمی مهم هستند. شما اگر بیمار باشید به پزشک مراجعه میکنید. پس، اگر مشکل مالی دارید باید با متخصص امور مالی مشورت کنید تا به داشتن ثبات مالی در حین رکود اقتصادی به شما کمک کند. نباید از اینکه کمک بخواهید خجالت داشته باشید. شما زمانی که متخصصی را در کنار خود داشته باشید باعث احساس فشار کمتری خواهد شد”.