تمرکز چیست و راه های افزایش تمرکز با 15 روش عالی

تمرکز چیست؟ تمرکز مهارت تفکری است که به افراد امکان این را می‌دهد تا یک کار را بدون تعلل آغاز کنند و سپس تا پایان کار، توجه و تلاش خود را حفظ کنند. تمرکز به افراد کمک می‌کند تا در میان حواس پرتی‌ها و مشکلات دچار توجه شوند و تلاش و انرژی لازم را برای رسیدن به یک هدف را حفظ کنند. در واقع ، تمرکز عملکرد اجرایی مغز و ذهن و توانایی اصلی است. اگر مغز شما عملکرد اجرایی یا همان تمرکز را نداشته باشد، همانند شرکتی بدون مدیر است. یعنی کار خود را انجام می‌دهد ، اما بدون هیچ برنامه و پیشرفتی.

همچنین می‌توان تمرکز را به معنی توانایی انجام کاری در یک زمان بدون پرش از موضوعی به موضوعی دیگر و از دست دادن توجه، زمان و انرژی دانست. یعنی حالتی است که در آن تمامی توجه فرد فقط به یک چیز معطوف است و نسبت به موارد دیگر بی‌توجه است. در حین تمرکز، ذهن تنها یک فکر در خودش داشته و توجه دارد. به نوعی هر‌چه انرژی در ذهن دارید بر این مورد متمرکز می‌شود. برای مثال، آیا متوجه شده‌اید که کودکان هنگام بازی کردن حتی صدای شما را نمی‌شنوند؟ آنها کاملاً درگیر بازی خود می‌شوند و تقریباً از هر چیزی غافلند.

راه های افزایش و تقویت تمرکز

در حقیقت اینکه بتوانید ذهن خود را فرماندهی کنید و کنترل کاملی بر روی آن داشته باشید کار راحتی نیست و نیاز به آموزش‌هایی دارد. بسیاری از افراد توانایی کنترل و تمرکز ذهن را بر روی یک موضوع خاص ندارند. آنها نمی‌توانند به ذهن خود دستور دهند که هر زمان که بخواهد تمرکز کنند. در واقع می‌توان این اتفاق را هر روز داشته باشید که نتوانید آن را کنترل کنید.

آیا احساس می‌کنید تمرکز ندارید؟ آیا احساس می‌کنید تمرکز کافی ندارید و می‌خواهید آن را تقویت کنید؟ امروزه توانایی نداشتن تمرکز کافی با توجه به وجود حواس پرتی های زیاد، ابزارهای مختلف ، تبلیغات و… که توجه شما را جلب می‌کنند، بسیار زیاد شده است. توجه داشته باشید که برای دستیابی به موفقیت در کسب و کار باید تمرکز لازم برای انجام امور را داشته باشید.

در هر مکانی چون محل کار، مدرسه و یا خانه می‌تواند این اتفاق بیفتد و شما با انجام فعالیت‌های خود و نداشتن تمرکز ممکن است به اشتباه و یا خطا مواجه شوید. به عنوان مثال، شما می‌توانید از مهارت های تمرکز خود استفاده کنید و به نتیجه مطلوبی برسید. این می‌تواند حتی اگر برادر یا خواهر کوچک شما سر و صداهای زیادی را ایجاد کنند اتفاق بیفتد.

آیا شما تمرکز دارید؟ مقدار آن چقدر است؟

داشتن تمرکز یکی از 7 گام مهم در جهت تکمیل شدن می‌باشد ، حالا حتما می‌توانید بگویید که تمرکز شما تا چه مقدار است. آیا اصلا تمرکز دارید؟ ممکن است بسیاری از شما تا به الان به تمرکز خود فکر نکرده بودید و الان دریافتید که اصلا تمرکز آن چنانی ندارید و به نوعی بسیار ضعیف هستید و قادر به کنترلش نیستید. در واقع، این کنترل نداشتن تحت تاثیر عوامل خارجی و داخلی قرار دارد، و همین باعث می‌شود زندگی نیز تحت تاثیر قرار گیرد.

تحقیقاتی انجام شده است که می‌گوید افراد زیادی تنها 5 ثانیه را بر روی موضوعی تمرکز می‌کنند. بعد از این 5 ثانیه مغز به طرف موضوعات دیگری می‌رود. با این حال، شما باید به افزایش این میزان در تمرکز خود بپردازید و کارهایی را برای تقویت انجام دهید. یکی از این کارها که ممکن است به مغز خود شما هم خطور پیدا کند، تمرین کردن است که باید به صورت مداوم انجام دهید تا به افزایش تمرکز خود کمک کنید.

اگر شما تمرکز کافی نداشته باشید زمانی که بر روی موضوعی کار می‌کنید زود خسته شده و دست از کار می‌کشید. با این حال به سختی می‌توانید روی موضوعی کار کرده و از این رو قدرت دقت بسیار پایینی برای انجام کارها دارید.

انجام امور بدون داشتن تمرکز

افرادی که تمرکز ندارند بیش از چند دقیقه انجام کاری برایشان جذاب نیست و به سمت کارهای مورد علاقه خود می‌روند تا بدون تمرکز ساعت‌ها بر روی آن کار کنند. این در حالی است که برای سازماندهی کارها با تمرکز عمدی نمی‌توانند بیش از چند دقیقه دوام بیاورند.
اگر با این افراد ملاقات و رفتار کرده باشید، می‌دانید که پروژه های آنها اکثرا در لحظه آخر و نود به اتمام می‌رسد. زیرا در بین چند کار می‌چرخند و هدف خاصی ندارند. به نوعی کارها را فراموش می‌کنند. از مهمترین موارد این می‌باشد که این افراد با نداشتن تمرکز کافی مدام دچار ترس و استرس نیز می‌شوند.

از کجا بدانیم که تمرکز کافی نداریم؟

اگر شما تمرکز کافی نداشته باشید با نشانه‌هایی می‌توانید آنها را بفهمید. همچنین، راه های زیادی نیز برای افزایش و تقویت تمرکز موجود است. در اینجا ما به مواردی اشاره کرده‌ایم که می‌توانید با دیدن آن ها متوجه نداشتن تمرکز کافی شوید.

1. . خستگی مداوم
2. . کنترل اقدام کم بر روی اتفاقات ناگهانی
3. . در انجام کارها بی دقت بودن و توجه کافی نداشتن به جزئیات
4. . مشکل داشتن در برنامه ریزی
5. . قادر نبودن به انجام تمرکز کافی بر روی کارها جهت اتمام در زمانی خاص
6. . استرس، بی قراری و بی حوصلگی
7. . تمایل به رفتارهای اعتیاد آور و بی قراری فیزیکی
8. . ابزارها و مواردی را چون مداد، کیف و …. برای انجام کارها فراموش کردن
9. . با دیدن موارد مختلف و انواع صداهای دچار حواس پرتی شدن
10. . در نا امیدی بسیار کم قدرت هستید و تحمل کمی دارید
11. . به سختی کارها را می‌توانید کامل و با دقت انجام دهید
12. . اختلال کمبود توجه و اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADD و ADHD)

مبنای عملکرد ذهنی و تمرکز

آموزش‌های ذهنی بسیاری وجود دارند. یکی از رایج‌ترین آنها که هر کسی تجربه می‌کند مدرسه است. افراد حاضر در این مجموعه در این مکان به تدریس و آموزش تاکید می‌کنند و تلاش خود را برای آموزش دیدن دانش آموختگان انجام می‌دهند. همانطور که گفتیم آموزش‌های زیادی وجود دارد که یکی از این آموزش‌های ویژه به تکنیک‌های حافظه، تند خوانی، خلاقیت، شهود و تمرکز می‌پردازد. توجه داشته باشید که برای بالا بردن عملکرد ذهنی باید توانایی توجه و تمرکز کردن داشته باشید، زیرا این برای ذهن شما جهت انجام کارها احتیاج می‌باشد. در واقع، رابطه مستقیمی با انجام کارها دارد. یعنی هر چقدر بیشتر تمرکز کنید بهتر می‌توانید کارها را انجام دهید و موفقیت بیشتری را کسب کنید.

برای مثال، فرض کنید شما در حین غذا خوردن و یا تماشا کردن فیلم هستید. اگر شما حواستان در جای دیگری باشد بعد از تماشای فیلم و یا غذا خوردن خواهید دید که هیچ لذتی از آن نبردید و کاملا بی فایده و بدون نتیجه است. پس تمرکز باعث بهتر انجام دادن کارها با نتیجه‌ای خاص می‌باشد.

از افرادی که بر این آموزش و مهارت بسیار تاکید دارند بازرگانان و افرادی در حیطه کسب و کار می‌باشند. از دیگر افراد ورزشکاران هستند. زیرا، تمرکز باعث داشتن قدرت زیاد و یادگیری تخصصی و سریع تر می‌شود. اگر بیوگرافی افراد موفق را مطالعه کرده باشید خواهید دید که داشتن تمرکز یکی از راز‌های کسب موفقیت آنان می‌باشد.

بهترین راهکارهای افزایش تمرکز

شما برای بهتر انجام دادن کارها و رسیدن به موفقیت در کسب و کار و زندگی باید تمرکز کافی را برای حل مشکلات و مسائل داشته باشید ، بنابراین در ادامه انواع راه های مختلف را برای شما قرار داده‌ایم تا در خود بررسی کنید.

1.  ورزش منظم از راه‌های افزایش تمرکز

شاید با خود فکر کنید که ورزش تنها به داشتن بدن سالم کمک می‌کند و نوعی تفریح است ، اما در نظر داشته باشید که ورزش کردن به سلامت بدن و همچنین سلامت مغز بسیار کمک می‌کند و به نوعی باعث تقویت آن می‌شود. یعنی به نوعی حافظه و تمرکز نقشی حیاتی دارد. در واقع مغز انسان دارای مجموعه‌ای از توانایی‌های شناختی چون حافظه، استدلال، تمرکز، تصور، خلاقیت و شهود می‌باشد، و ورزش هر یک از این موارد را بهبود و تقویت می‌کند. تحقیقات نشان داده است که ورزش کردن باعث ایجاد پروتئین ها در مغز می‌شود که با نام BDNF شناخته می‌شود تا ارتباط‌های تازه نورون‌ها در مغز شکل گیرند. ورزش کردن از جمله نکاتی برای توسعه شخصی و بهبود فردی در زندگی و کسب و کار می‌باشد.

2. کافئین مصرف کنید

بسیاری از ما در طول روز احساس خستگی، خواب آلودگی و یا بی حوصلگی می‌کنیم. در این مواقع بهترین کار مصرف یک فنجان نوشیدنی کافئین دار می‌باشد. این می‌تواند به تمرکز شما نیز کمک کند و در کنار آن نیز برای شمایی که ورزش می کنید بسیار موثر است. این مورد را می‌توانید در حین کار کردن مداوم بر روی پروژه‌های طولانی انجام دهید. ( مواظب باشد که در مصرف کافئین زیاده روی نکنید زیرا، دارای عوارضی چون تپش قلب، اضطراب، بی خوابی و .. می‌شود.)

3. بهترین محل برای کار کردن، محل کار است

برنامه ریزی های خود را به صورت منظم انجام دهید تا کارهای خود را در ساعات کاری محل کار خود انجام دهید. شما باید با خارج شدن از محل کار خود، از آن فضا جدا شوید. کارهای را برای خانه خود در نظر نگیرید. چون اگر شما این عادت را بپذیرید. کار کردن در محل کار به نوعی مشکل می‌شود و ترک این عادت نیز سخت می‌شود. شما اگر کارهای خود را در محل کارتان انجام دهید و در ساعات بعد یه مغز خود استراحت دهید، بهترین بازدهی را می‌توانید در محل کارتان داشته باشید.

تحقیقات نشان داده است که اگر برای مدتی از مشکلی فاصله داشته باشید، احتمال پیدا کردن راه حل برای آن بسیار راحت تر می‌شود. ( البته این تا حدی قابل اجرا است. چون اگر شما فاصله زیاد را از یک مشکل داشته باشید . تصمیمی بهتر منجر نخواهد شد.) از ویژگی های اساسی یک تیم فروش موفق این می‌باشد که بخش مهم و اعظم کار‌های خود را در محیط کار انجام می‌دهند.

4. ورزش تمرکز برای مغز

هر قسمت از بدن همانند عضله‌ها به ورزش کردن و تمرین نیاز دارد. مغز شما هم از این دسته می‌باشد. شما می‌توانید با ورزش دادن مغز خود آن را قوی و تقویت کنید. این می‌تواند برای شمایی که به راحتی حواستان پرت شده و تمرکز کافی ندارید بسیار متناسب باشد. ( اما تا چه زمانی نتیجه می‌گیرید، مشخص نیست).

5. دور دست‌ها را نگاه کنید

اشتباه نگیرید، منظور ما آینده نگری نیست. منظور ما چشم دوختن فیزیکی است. چشم یکی از حساس‌ترین موارد وصل شده به مغز است و هر چه قدر بهتر بتوانید ببینید و قوی باشد در تمرکز نیز تاثیرگذار است ، اما متاسفانه امروزه بسیاری از ما با نگاه کردن به نمایشگرهای دیجیتالی چون رایانه، گوشی‌های همراه، تلویزیون و … ممکن است مشکل دیدمان کمی ضعیف شده باشد و این ضعیف شدن چشم تصویر را مبهم و تار نمایش دهد.

در نتیجه، پردازش آنها برای مغز دشوار است. برای اینکار پزشکان روش 20-20-20 را پیشنهاد می‌کنند تا از فشار چشم‌ها بکاهید. این روش یعنی هر 20 دقیقه 20 ثانیه به جسمی در فاصله 20 متری نگاه کنید. اگر محل کار و خانه شما کوچک است در کنار پنجره به اجسام بیرون نگاه کنید.

6. در هنگام کار کردن آنلاین نباشید

ممکن است شغل شما بر اساس رایانه و اینترنت باشد. اما، اگر این چنین نیست بهتر است در زمان کاری خود از اینترنت استفاده نکنید. اگر شما مثلا، گوشی‌های خود را بدون اینترنت و جای دور از دسترس قرار دهید موارد کمتری پیدا می‌شوند که حواس شما را پرت کنند. با توجه به تحقیقات انجام شده توسط روانشناسان، اگر شما در حین کار در شبکه‌های اجتماعی و یا با اس ام اس به دوستان خود در ارتباط باشید مطمئنا، بخشی از تمرکز و حواس شما بر روی کار انجام شده باقی می‌ماند. استفاده از گوشی و یا چت کردن میتواند از موانع موفقیت در انجام پروژه‌ها باشد.

7. انتخاب مکانی برای مطالعه از راه های تقویت و افزایش تمرکز

شما بهتر است از هر موردی که باعث به تاخیر انداختن تصمیم گیری‌ها می‌شود دوری کنید. در واقع تصمیم گیری هم می‌توانند همانند تمرکز کردن بسیار سخت باشد. تصمیم گیری و قدرت اراده باعث تحلیل انرژی ذهنی می‌شوند. شما می‌توانید محل مناسب را برای انجام کارهای خود در نظر داشته باشید. به عنوان مثال، مکانی را که می‌دانید برای تمرکز شما مناسب است انتخاب کنید و در این مواقع مراجعه کنید. به این ترتیب در زمان‌های خاص لازم نیست به دنبال محل‌های خاص برای تمرکز باشید.

8. همزمان چند کار را با هم انجام ندهید

همزمان انجام دادن کارها نمی‌تواند کار هر کسی باشد. شما زمانی که از کاری به کار دیگری می‌پرید، به نوعی تمرکز خود را از دست می‌دهید. تحقیقاتی بر روی افرادی که ادعا داشتند چند کار را با هم انجام می‌دهند در دانشگاه استنفورد انجام شد. اما، متاسفانه همه آنها عملکرد ضعیفی در انجام هر یک از امور داشتند بنابراین از انجام همزمان امور خودداری کنید.

9. از کارهای روزمره فهرستی داشته باشید.

شما باید برای بهترین عملکرد از کارهایی که باید انجام دهید لیستی داشته و برنامه ریزی کنید. اگر شما این کار را انجام دهید، مطمئنا زمان زیادی را صرفه جویی می‌کنید و ابتدا کارهای ضروری را انجام می‌دهید. با تهیه فهرست روزمره هر کار نصفه و نیمه‌ای داشته باشید را مشخص خواهید کرد. شما با این کار می‌توانید روند پیشرفت تمرکز را با روزهای اول خود مقایسه کنید.

در واقع برنامه ریزی به شما در آسان تر شدن کارها و فراموش نکردن هیچ یک از موارد ضروری کمک و در نتیجه تمرکز شما افزایش و استرس کم می‌شود. زیرا اگر شما کارهای ناتمامی را داشته و برنامه ریزی نداشته باشید تمرکزتان به مرور کم می‌شود.

10. استراحت را در برنامه خود داشته باشید

یکی از راهکارهایی که به شما در تمرکز کافی و عملکرد بهتر در کارها کمک می‌کند استراحت کردن می‌باشد. حالا این استراحت کردن می‌تواند تماشای تلویزیون، پیاده روی، رفتن به مسافرت، خواب و غیره … باشد. شاید شما نگران از دست دادن وقت و زمان باشید. این فکر را از خود دور کنید، چون استراحت کردن باعث تمرکز حواس شده و اگر شما مدام کار کنید خستگی نمی‌گذارد که پیشرفتی چشم گیر داشته باشید.

11. پیک کاری خود را بشناسید

پیک کاری چیست؟ پیک کاری یعنی همان ساعت مشخصی که می‌توانید بیشترین بازدهی را از خود داشته باشید. هر کسی به نوعی پیک کاری مشخصی دارد. شما باید آن را شناسایی و کارهای ضروری و مهم را در این ساعات انجام دهید. این ساعت ممکن است شب، صبح ، عصر و یا هر زمانی باشد که ممکن است این ساعت در هر شخصی نسبت به شخص دیگر متفاوت باشد.

12. داشتن مکانی خلوت

استرس از انواع موارد تشکیل می‌شود و ممکن است بر روی تمرکز شما تاثیر گذار باشد. یکی از عوامل ایجاد استرس سر و صداهای حاصل از محیط چون افراد، ماشین ها و هر چیز دیگری باشد. آلودگی صوتی موجب مسموم شدن مغز شما می‌شود. شما باید برای تقویت تمرکز خود مکانی خلوت را برای استراحت در زمان‌هایی از روز داشته باشید.

می‌تواند به شما کمک کند : 3 قانون برای تبدیل استرس به موفقیت در زندگی و کار

13. مثبت گفتاری و مثبت اندیشی راه بهبود تمرکز

بارها در مطالب قبلی نیز اشاره کرده‌ایم که مثبت نگر باشید. زیرا، مغز شما هر آنچه را که در نظر داشته باشید عملی می‌کند. پس، مدام جملات مثبت را برای تمرکز تکرار کنید. برای مثال، می‌توانید بگویید “من می‌توانم این مساله را حل کنم”. اگر شما منفی فکر کنید هیچ وقت قادر به تمرکز نخواهید بود.

14. خواب کافی

اگر شما بد خواب هستید، پس علت تمرکز ضعیف شما همین دلیل است. چنانچه شما می‌خواهید تفاوتی واقعا جدی در تمرکز خود داشته باشید باید شبانه 7 الی 8 ساعت خواب منظم داشته باشید. شما نباید در طول روز خواب‌های طولانی را داشته باشید. زیرا، باعث اختلال در خواب شبانه می‌شود. سعی کنید در شب‌ها به صورت مرتب بخوابید و بعد از ظهرها چرت کوتاهی داشته باشید.

15. ایجاد انگیزه از راه‌‌های افزایش تمرکز در کار

قبل از انجام هر کاری از خود سوال کنید که چرا اینکار را انجام می‌دهید؟ زیرا، اگر شما انگیزه کافی برای انجام کاری را نداشته باشید تمرکز کافی را نخواهید داشت. اگر شما انگیزه کافی داشته باشید نگرش و روش انجام آن تغییر می‌کند و دگرگون می‌شود. زمانی که شما بخواهید کاری را انجام دهید، با تمرکز کافی حداکثر تلاش خود را برای بهتر انجام دادنش بکار میگیرید. در واقع ، انگیزه نیروی قدرتمندی برای به حرکت در آوردن شماست.