هوش هیجانی که انگلیسی به آن Emotional intelligence گفته میشود، شامل شناخت و کنترل عواطف و هیجان است. به عبارت دیگر، شخصی که EI بالایی دارد، سه مولفه هیجان را بهطور موفقیت آمیزی با یکدیگر تلفیق میکند که شامل مولفه شناختی، مولفه فیزیولوژیکی و مولفه رفتاری میباشد.
هوش هیجانی عملکرد شما را هم در محیط کار و هم در زندگی شخصی افزایش میدهد، اما شروع آن کاملا به شما بستگی دارد. از اعتماد به نفس، همدلی و خوش بینی شما گرفته تا مهارت های اجتماعی و کنترل خود، درک و مدیریت احساسات شما میتواند کسب موفقیت در زندگی شما را تسریع بخشد.
مهم نیست که در چه زمینه و حرفهای حضور دارید، چه تیمی دو نفره و چه 20 نفری خود را مدیریت کنید، یا حتی فقط خودتان باشید، درک این که چقدر در کنترل انرژی عاطفی خود موثر هستید، یک نقطه شروع خوب است. هوش هیجانی چیزی نیست که به شما آموزش داده شود، بنابراین از کجا به وجود آمده است؟ آیا شما آن را دارید و آیا واقعاً این مهم است؟ در ادامه به بررسی دقیق این موضوع میپردازیم.
هوش هیجانی را چگونه تقویت کنیم؟
به بیان سادهتر، با داشتن هوش هیجانی افراد میتوانند به خوبی احساسات خود را شناسایی و مدیریت کنند و نسبت به احساسات دیگران واکنش نشان دهند. درک این که هوش هیجانی چگونه احساسات ، افکار و اعمال شما را شکل میدهند تا بتوانید کنترل بیشتری بر رفتار خود داشته باشید و مهارتها را برای مدیریت بهتر خود گسترش دهید این امکان را میدهد تا رشد بهتری داشته باشید. هوش هیجانی شما را قادر میسازد تا با دیگران بهتر ارتباط برقرار کنید و روابط قوی تری داشته باشید که این مورد برای توسعه فردی و کسب موفقیت بسیار مورد توجه میباشد.
خوشبختانه، هوش هیجانی چیزی است که شما میتوانید یاد بگیرید. فهرست کاملی از نکات برای کمک به شما در کشف سطح هوش هیجانی خود و به دست آوردن مهارتهای مهم هوش هیجانی را که میتواند در زندگی روزمره به دست آورید، در ادامه گردآوری شده است. شما میتوانید با تقویت این موارد در خود از افزایش هوش هیجانی برخوردار شوید.
1. توجه کردن به رفتار خود در جهت بهبود هوش هیجانی
رفتارهای خود را زیر نظر داشته باشید و به آنها توجه کنید، تا بتوانید بهتر به تمرین آگاه شدن در مورد احساسات خود بپردازید. در واقع برای این کار زمانی را صرف و در نظر بگیرید. در طول روزمره ممکن است شما احساسات خاصی را تجربه کنید. هرگاه احساساتی را تجربه کردید، به آن توجه و مشاهده کنید تا بتوانید بدانید که چه تاثیری بر روی زندگی شما میگذارد. وقتی که شما زمانی را برای آن صرف کنید و به مدیریتش بپردازید، به نوعی واکنش نشان دادن نیز راحت تر میشود.
کنترل احساسات میتواند در جهت اخذ تصمیمهای مناسب و کارآمد بسیار تاثیر گذار باشد از این رو باید کنترل احساسات و کنترل رفتار خود را داشته باشید چرا که کنترل احساسات و عدم دخالت احساسات در تصمیم گیریها از ویژگی های افراد کاریزماتیک است که در جهت طی مسیر کسب موفقیت بدان توجه دارند.
2. در موارد خاص و مثبت جشن بگیرید
بسیاری از ما وقتی اتفاقهای مثبتی در زندگی رخ میدهد بدون احساس از کنارش رد میشویم و تنها برای چند لحظه خوشحال هستیم. اما، بهتر است برای افزایش هوش هیجانی این لحظات را جشن و به نوعی پاداشی برای خود در نظر بگیریم. اگر شما بتوانید به تجربه احساسات مثبت بپردازید انعطاف پذیرتر خواهید شد. این باعث میشود روابط شما بهتر و کامل شود و به نوعی با جشن گرفتن شما به راحتی از شرایط سخت عبور میکنید تا بتوانید دوباره با کسب موفقیت های بیشتر برای خود جشنی را بگیرید.
3. دوری از استرس برای تقویت هوش هیجانی
تمامی افراد روی کره زمین در مواقعی دچار استرس و نگرانی میشوند. این موارد میتواند بر اثر شرایط خاصی پیش بیاید. اما، مهمتر از همه این میباشد که در حین این اتفاقات چه عکس العملی نشان دهید. با وجود استرس شما برای اینکه بتوانید با افزایش هوش هیجانی رو به رو شوید بهتر است نگذارید استرس وارد احساسات شما شود، و بر روی آنها تاثیر بگذارد. در این لحظات آرامش خود را حفظ و لیوانی آب بنوشید، و به نفس کشیدن بپردازید.
میتواند به شما کمک کند : راهکارهای کاهش استرس روزانه و افزایش آرامش
4. تقویت هوش هیجانی در تمام زندگی
هوش هیجانی دارای شاخهها و گستردگی زیادی میباشد. هر چه قدر بر روی آن تمرکز و تمرین داشته باشید باز کم است. بهتر است این را به یاد داشته باشید که هیچ وقت در زندگی خود تمرین کردن را کنار نگذارید.
5. انگیزه دادن به خود
شما زمانی که میخواهید کاری را انجام دهید، مطمئنا قصد و انگیزههایی دارید زیرا بدون انگیزه داشتن واقعا کار سخت و به نوعی غیر ممکن است. اما انگیزه داشتن زمانی به درد میخورد و عملی است که در حین انجام کارها در مواجهه به سختیها و مشکلات همچنان آن را حفظ و داشته باشید. زیرا، حتما برای شما پیش آمده است که مثلا، کاری را بدون انگیزه شروع کرده باشید و به خوبی هم پیش رفته باشید. اما، متاسفانه در نیمه های راه رهایش کردید. پس از همین الان فکر کنید و کشف کنید که چه مواردی باعث انگیزه دادن به شما میشود تا آنها را در کارها استفاده کنید.
برای کسب انگیزه بیشتر در طول مدت زمان انجام کارها میتوانید از جملات انگیزشی و مثبت برای موفقیت در کسب و کار استفاده نمایید و یا به تماشای فیلمهای انگیزشی بپردازید تا دچار ناامیدی نشوید.
6. شناخت احساسات
احساس مانند تفکر و ایده میتواند شما را در کارها یاری کند. اگر شما در کاری نتوانید احساسات خود را کنترل کنید و یا آن را به نفعتان تغییر دهید، مطمئنا شکست خورده و یا کارتان خراب میشود. افراد آگاه میتوانند این ویژگی را داشته باشند تا هنگام بروز این احساسات به راحتی تشخیص دهند. تطبیق دادن احساس با وضعیت برای افزایش هوش هیجانی بسیار موثر است.
7. به دیدگاه های خود اعتماد کنید
بینش یکی از موارد مهم در افزایش هوش هیجانی است. اگر شما نمیدانید که چه مسیری را انتخاب کنید به بینش خود اعتماد کرده و راه انتخابی را ادامه دهید. بنابراین، شما به راحتی یاد میگیرید که در طول زندگی کدام مسیر را انتخاب کنید.
8. برنامه ریزی از راه های افزایش هوش هیجانی
برنامه ریزی کردن در موفقیت شما برای کارها، توسعه شخصی و بهبود فردی در زندگی و کسب و کار و همچنین افزایش هوش هیجانی بسیار موثر است. شما میتوانید با داشتن جدول برنامه ریزی و یادداشت کردن موارد قابل انجام در طول روز به صورت موثر آنها را بدون فراموشی و هدر دادن وقت انجام دهید.
9. قدرت تصمیم گیری
نه تنها شما بلکه هر کسی قدرت تصمیم گیری را برای انجام کارهای خود دارد. شما میتوانید در مورد انجام کارها به شدت و یا آرامی تصمیم بگیرید. همین قدرت تصمیم گیری باعث میشود تا با افزایش هوش هیجانی مواجه شوید.
10. انتظار نداشتن اعتماد کردن دیگران به خود
آیا میخواهید دیگران به شما اعتماد کنند؟ اما، اعتماد کردن ریسک پذیر و مشکل است و اگر از بین برود باز گرداندنش بسیار مشکل است. شما باید ابتدا به خود اعتماد کنید تا افراد را به اعتماد کردن دعوت کنید.
11. علاقه نشان دهید
علاقه مند بودن باعث میشود انگیزه داشته باشید و در نتیجه راه های بهتری را پیدا کرده و بهتر به مدیریت و حل مسائل بپردازید. پس زمانی را برای علاقه مند بودن بگذارید تا راه های رسیدن به موفقیت بیشتر و بهتر در نظر شما نمایان شوند و از این طریق بتوانید مسیر بهتر و سریعتری را برای رسیدن به اهداف خود بیابید.
12. واقع بین بودن از روش های بهبود هوش هیجانی
از دیگر راه های افزایش هوش هیجانی واقع بین بودن میباشد. شما انتخاب های بسیاری را برای هدف دارید. زمانی که هدفی را دارید، اطمینان داشته باشید که واقع گرایانه آن را مشخص کردهاید. از مواردی که باعث داشتن اعتماد به نفس بالا میشود دستاورد میباشد. با داشتن اعتماد به نفس بالا توانایی دستیابی به موارد نیز بیشتر میشود.
13. از منطقه راحتی خارج شوید
اگر شما به مواردی که میخواهید نمیرسید و به نوعی بهتر نمیشوید علتش به چالش نکشیدن خود میباشد. پس برای رسیدن به بهترینها خود را به چالش کشیده و از منطقه راحتی خود خارج شوید.
14. کشش عضلات
زمانی که شما در پشت میز کار خود ساعتها نشستهاید و انگیزه مناسب برای انجام کار ندارید، بهتر است لحظهای را بلند شده و کش و قوس دهید. با این کار و برگشتن به میز خود میتوانید از ذهنی بهتر برای کارها استفاده کنید. شاید از نظر بعضیها مورد بی ربط باشد. اما میتوانید همین الان امتحان کنید و تاثیر این کار را احساس کنید.
15. تنوع دیدگاه
تا به حال شنیدهاید و شاید انجام داده باشید که خود را به جای شخصی دیگر بگذارید. این راهکاری عالی برای افزایش هوش هیجانی میباشد. برای داشتن دیدگاه های کوچک در برخی از موارد بهتر است خود را به جای شخصی دیگر بگذارید و با دیدگاه او اتفاقات را ببینید. شاید دیدگاه غلط باشد. اما به راحتی میتوانید تصمیمی درست بگیرید.
16. کنجکاوی نسبت به غریبه ها
افزایش هوش هیجانی با کنجکاوی نسبت به غریبهها امکان پذیر است، به صورتی که اگر شما با افراد غریبهای که تا به حال ملاقات نداشتید صحبت و برخورد کنید در مورد نظرات، دیدگاه و زندگیهای متفاوت میفهمید. دیدار و آشنا شدن با افراد غریبه میتواند زمینه کسب اطلاعات جدید را برای شما به ارمغان بیاورد بنابراین آشنایی با افراد جدید را در دستور کار خود قرار دهید.
17. درک و تایید دیگران راهی برای افزایش هوش هیجانی در کسب کار
زمانی که دیگران با شما صحبت میکنند از عبارات ” متوجه شدم” یا ” که این طور” استفاده کنید، که نمایانگر درک کردن میباشد. این باعث میشود تا طرف مقابل حس کند به حرفهای او توجه دارید و همین منجر به درک و ارتباط متقابل خواهد شد. با تکان دادن سر خود به منظور تایید سخنان طرف مقابل میتوانید حس اطمینان بهتری به وی بدهید که در صورت داشتن یک جلسه کاری انجام این موارد از جمله موارد قابل توجه در زبان بدن و تاثیر آن در فروش بهتر میباشد.
18. تمرین مشاهده احساسات
با انجام کارها و مشغله های روزمره ممکن است، احساسات خود را به نوعی گم کنیم. برای اینکه احساسات گم شده را دوباره پیدا کنیم باید چند مورد خاص را روزانه انجام دهید. با رسیدن زمان مشخص شده نفس عمیقی بکشید و توجه کنید تا بدانید احساس را دارید یا نه. برای داشتن تسلط بیشتر، توجه کنید که احساس در کدام قسمت بدن قرار دارد و چه حسی دارد.
19. نظرات خود را زیر سوال ببرید.
امروزه با پیشرفت دنیا تقریبا هر چیزی با هم ارتباط دارد. این در ارتباط بودن میتواند باعث شود که نظرات شما با قدرت و درستی کامل انتخاب نشوند. ممکن است همین نظرات شما توسط افراد دیگری بهتر و تقویت شده بیان میشوند. بهتر است زمان زیادی را برای ارائه نظرات اختصاص داده و بهتر فکر کنید تا بتوانید با بررسی جوانب نظرات خود را به چالش کشیده و زمانی که کاملا احساس درستی داشتید، دست به کار شوید.
20. مشورت با دیگران
همدردی بسیار موثر است و میتواند شما را به افزایش هوش هیجانی برساند. یک از بهترین راه ها تقویت هوش هیجانی همدردی است. به صورتی که به تجربه فرد دیگری توجه کنید و با تجربهای که میدانید شبیه به آن است از طرف خود وصل شوید. شما نباید اصلا بترسید چون ممکن است این همدردی به یک دوستی بزرگ تبدیل شود.
21. به نکات منفی توجه کنید
هر چقدر که به موارد مختلفی بپردازیم باز هم ابعاد مختلفی برای هوش هیجانی وجود دارد. به صورتی که ممکن است نکته های کاملا متضاد در تقویت یا پس رفت آن نقش یکسانی داشته باشند. شاید بگویید نکات مثبت برای توجه کردن مهم هستند. اما، نکات منفی نیز به همان مقدار موثر میباشند و میتوانند به تقویت هوش هیجانی کمک کنند.اگر بتوانید به درک این که چرا احساسات منفی دارید بپردازید، این مسئله میتواند در آینده در برخورد به مسائل منفی به شما کمک کند.
22. نگاه کردن به خود
شما برای افزایش هوش هیجان باید خود را به خوبی بشناسید. درست است که نگاه کردن خود به صورت کامل غیر ممکن است. اما اطلاعات افرادی که شما را میشناسند حیاتی است. برای شناخت خود بهتر است به سراغ آنها بروید و در مورد خود سوالهایی را پرسیده و نقاط ضعف و قوت خود را بشناسید. هر چیزی را که میگویند یادداشت تا بعدا با هم بررسی کنید. اما بیاد داشته باشید که هیچ جر و بحثی با آنها انجام ندهید. داشت شناخت دقیق از خود میتواند در میزان رشد و توسعه فردی و کسب موفقیت بسیار تاثیرگذار باشد.
23. نوشتن خاطرات
نوشتن خاطرات روزانه و نگه داشتن آنها به افزایش هوش هیجانی شما کمک میکند. برای شروع از اتفاق های روزانه که باعث ایجاد احساس در شما شدهاند شروع کنید. این باعث میشود تا مشکلات خود را بدانید و با بررسی آنها را برطرف کنید. توجه داشته باشید که خاطره نویسی از راه های نحوه افزایش خلاقیت با تکنیک های کاربردی است که میتواند تحلات مثبتی را در زندگی شما ایجاد شود.
24. آسان گرفتن کارها
استراحت برای سلامتی و افزایش هوش هیجانی موثر است. در مواقعی آنقدر تحت فشاریم و به خود استراحت نمیدهیم که باعث بدست آوردن احساسهای ناموفق و منفی میشویم. شما میتوانید مطالعه کرده و برای ذهن آرام و متمرکز از یوگا کمک بگیرید. شما هر چه قدر از مشکلات و دشواریها دور باشید بهتر است و به موفقیت نزدیکتر میشوید. پس اگر به چیزی واکنش احساسی دارید قبل از عمل توقف و فکر کنید.
25. پیش بینی احساسات
سعی کنید احساسات خود را پیش بینی کنید. وضعیتهایی که با انجام موارد به آن میرسید را در نظر داشته باشید . تمرین کنید که احساسات را قبول کنید. شما با نام گذاری احساسات میتوانید به قدرت و کنترل دست پیدا کنید.
26. تغییر دادن
برای داشتن هوش هیجانی تقویت شده میتوانید به تغییر ورودی حسی خود بپردازید. شما باید از رول روزانه خود جسمتان را خارج کنید. بهتر است ورزش کنید، مطالعه کنید و یا به پازل حل کردن بپردازید یعنی به نوعی ذهنتان را درگیر کنید.
27. تغذیه سالم از راه های موثر تقویت هوش هیجانی در زندگی
یکی از پرطرفدارترین موارد و سادهترین راهها برای افزایش هوش هیجانی غذا خوردن است. شما باید به خوبی غذا بخورید، اما نباید پرخوری کرده و از غذاهای ناسالم استفاده کنید. پس با برنامه ریزی و بررسی های لازم رژیم غذایی متعادلی داشته باشید.
28. هدف های شخصی
هدف های شخصی را هر کسی دارد و میتواند در جهت دهی طولانی مدت و یا انگیزه کوتاه مدت موثر باشند. برای بهتر مشخص کردن هدفها بهتر است آنها را یادداشت کنید. بنویسید که کجا میخواهید باشید و انواع هدفهای خود را براساس قدرتتان تعیین کنید. آنها را هیجان انگیز و قابل دسترسی کنید. این راه بسیار موثر است و به هوش هیجانی شما کمک میکنند.
29. آرام باشید و عصبانی نشوید
احساست میتوانند در مواقعی شدید باشند و در این مواقع بهتر است آنها را در خود نگه دارید. چون در برخی از زمانها بروز آنها اصلا درست نیست. زیرا در زمانهایی ممکن است که جای صرف کردن در مسائل بیهوده جهت انگیزه استفاده کنید. در کل بهتر است عصبانی نباشید.
30. مثبت فکر کنید
مثبت اندیشیدن در رسیدن به موفقیت، توسعه شخصی و هوش هیجانی بسیار موثر و تاثیر گذار هستند. برای افزایش هوش هیجانی باید ذهن شما مثبت اندیش باشد. از شکستها خود تسلیم نشوید و در عوض به عنوان فرصتی برای یادگیری استفاده کنید. برای داشتن تاثیر عالی بهتر است از افراد منفی دوری و با افراد مثبت اندیشی ارتباط داشته باشید.
31. کمک بخواهید
همه ما در مواقعی به کمک احتیاج داریم. شما نباید از کمک خواستن ترسی داشته باشید. این مورد میتواند به شما در افزایش هوش هیجانی کمک کند. ( شما میتوانید موفقیت دیگران را برای انگیزه مشاهده کنید)
32. گوش دادن
برای داشتن احساس همدردی باید منظور طرف مقابل را بهتر بدانیم. همین از درک کردن آنها حاصل میشود. درک کردن را باید با گوش دادن بدست آورید. به افراد اجازه صحبت دهید و بدون پریدن در وسط حرف آنها از خود شک، تردید رفتار نشان دهید. قبل از هر واکنش احساس آنها را درک کنید. در ضمن برای درک وضعیت آنها باید مشکلات خود را کنار بگذارید.
33. قابل دسترس و نزدیک شدن
ممکن است شما با افرادی بر روی پروژهای کار کنید و یا اینکه مدیر تیم باشید و … پس سعی کنید قابل دسترسی و نزدیک شدن باشید تا روابط بهتر و مفیدتری با سایر اعضا داشته باشید.
34. قبول کردن مسئولیت احساسات
احساس هر کسی برای خود اوست و از جای دیگری منشا نگرفته است. اگر بتوانید مسئولیت احساسات خود را داشته باشید، میتوانید تاثیر مثبتی را در زندگی مشاهده کنید.
35. سفر کردن بهترین راه برای بهبود افزایش هیجانی
شما برای افزایش هوش هیجانی باید با فرهنگ های مختلف آشنایی داشته باشید بنابراین به سفر کردن بپردازید تا ذهن خود را تقویت کنید.
با رعایت کردن موارد بالا میتوانید هوش هیجانی خود را تقویت کنید و همین باعث میشود تا در زندگی پیشرفت را داشته و تجربه کنید. شما هر زمانی به رعایت این نکات بپردازید دیر نیست و میتوانید از همین الان دست به کار شوید تا احساس خوبی را نسبت به خود داشته باشید.