خودباوری چیست؟ به زبان بسیار ساده میتوان گفت، شناخت ویژگیهای خود و تکیه بر آنها به معنای باور داشتن به خود است. برای اینکه به این باور برسید باید تمامی ویژگیهای خوب و بد خود را قبول داشته باشید. همین موارد است که فرد را برای انجام کاری و یا رسیدن به هدفی راهنمایی میکند و به نوعی قدرت میدهد. فرد چه طرحی از خود در ذهن دارد و هر عقیدهای که در مورد خود دارد میزان باور داشتن او را منعکس میکند. راههای رسیدن به خودباوری در این مقاله از سایت آموزش آنلاین آکادمی 98 خدمت شما عزیزان معرفی میگردد.
تقویت خودباوری
برای درک این موضوع به زمانی فکر کنید که در انجام کاری به نزدیکی موفقیت رسیده بودید و بنا به نداشتن باور دست از تلاش کشیدن بر داشتهاید. در این زمانها شما به صورت اتوماتیک دست از تلاش کردن بر میدارید و همان راه رفته را بر میگردید. تنها چیزی که باعث باز داشتن شما میشود صدای درون منفی شما است که از شک و تردیدها تشکیل شده است. شما با اطمینان و اعتماد به خود دست به کار زدهاید. اما، قبل از رسیدن به موفقیت با سوالهای غیر اصولی چون اگر نتوانی؟ اگر اشتباه کنی؟ و بسیاری از این گونه سوالها خود را ضعیف کرده و دست از تلاش بر میدارید. مورد مهمی که باید بدانید و ممکن است شما را ناراحت کند این است که این سوالها را صدای درون خودتان از شما میپرسد.
پرورش خودباوری
کسی با اعتماد به نفس و عزت نفس کامل به دنیا نیامده است. چنانچه شما شخصی را با باور کامل از خود کامل بشناسید به این دلیل است که او سالها در ساخت آن کار کرده است. خود باوری همانند هر چیزی قابل تقویت و ساختن است و باید به انجام آن فکر کنیم. زیرا، دنیای چالش برانگیز تجارت و زندگی به طور کلی میتواند آن را از بین ببرد. سخنان خوب، اما گاهی اوقات اظهار نظرهای ناشایست از کسانی که به ما نزدیک هستند نیز میتوانند به شدت ضربه زده و آن را تضعیف کنند. مهمتر از همه اینها، باید با منتقد درونی خود به شک و تردید که مدام به ما میگوید به اندازه کافی خوب نیستیم، برخورد کنیم. در این هنگام که توسط عناصر زیادی بمباران شده و اعتماد به نفس ما را تهدید میکنند، باید راههای رسیدن به خودباوری را در خود تقویت کنیم.
شکل گیری خودباوری
همانند هر ویژگی دیگر جسمی و روانی، باور داشتن خود افراد در همان زمان کودکی شروع به رشد میکند و خود را تشکیل میدهد. یکی از مهمترین عوامل که در میزان باور داشتن به خود فرد موثر است خانواده میباشد. به نوعی خانواده و والدین خودباور باعث تربیت فرزندان خودباور میشوند. خانوادههایی که فرزندان خود را همانگونه با همان ویژگی که دارند پذیرا هستند، فردی با باور داشتن به خود را برای آینده تربیت میکنند. علاوه بر خانواده باید عوامل دیگری را نیز چون دوستان، محیط شغلی، مدرسه و … را برای تشکیل خودباوری همانند خانواده در نظر داشته باشید. در نظر داشته باشید که درست است این ویژگیها بر روی باور داشتن به خود تاثیر دارند، اما این به مبنای تاثیر بد نیست و به زبان سادهتر میتوان گفت که افراد بزرگسال قادر خواهند بود به راحتی درجه باور داشتن به نفس را در خود کنترل کنند و اجازه تاثیر منفی با توجه به محیط را در خود ندهند.
چرا به باور داشتن به خود احتیاج است؟
به مواردی فکر کنید که دوست داشتید اما قادر نبودید به دست آورید؟ میخواستید به چه درجات شغلی برسید اما الان در جای دیگری هستید؟ از این گونه سوالات بسیار زیاد است و با توجه به این موارد تنها به یک دلیل قادر نبودید آنها را بدست آورید، آن هم باور نداشتن به خود است. همانگونه که الینور روزولت میگوید؛”کسی قادر نیست حس حقارت و ناتوانی را در شما ایجاد کند، مگر زمانی خود با این ویژگیها موافق باشید”. در واقع، از ویژگیهای مهم که باید بدانید این است: به دلیل اینکه دیگران باور ندارند بسیاری از افراد قادر نیستند تواناییهای خود را باور کنند.
اگر فقط یک بار شک و تردید را در ذهن خود راه دهید، و راههای رسیدن به خودباوری را مسدود کنید آنها به صورت ناخواسته این راه را برای همیشه در ذهن شما پیدا میکنند و دست از سرتان بر نمیدارند. این موارد میتوانند جملاتی چون، موفقیت برای من نیست و برای دیگران است، اگر من این کار را انجام دهم دیگران چه فکری میکنند، آیا واقعا قادر به این کار هستم و … باشد. در ادامه به معرفی روشهای رسیدن به باور به خود میپردازیم.
1. اعتقاد به اینکه خودباوری قابل یاد گرفتن است
ما انسانها انعطاف پذیر و قابل تغییر هستیم. درجه باور به خود ما قابل تغییر و تقویت است. ما قادر به تغییر دادن خود هستیم. ما فردی هستیم که نه تنها قادر هستیم به رویا و آرزوهایمان برسیم، بلکه قادر هستیم فراتر از آن برویم. این را بدانید که زمانی به دنیا آمدید، تنها نوزادی بیش نبودید و چیزی از “میتوانم” و یا ” نمیتوانم” در ذهنتان وجود نداشت. این شمایید که آنها را در ذهن ایجاد میکنید. زندگی است که کم کم باعث میشود شما خودتان را محدود کنید. یک بچه هیچ گاه جمله ” من نمیتوانم” را نخواهد گفت. چون هنوز یاد نگرفته است که رویاهای خود را محدود کند. هنوز تحت تاثیر انسانهایی که بدبین هستند قرار نگرفته است. برای باور داشتن به خود اولین گام را بردارید. این گام چیزی جز شناسایی فکرهای محدود در ذهن و زندگی نیست که بتوانید آنها را دور بزنید.
2. توجه نکردن به ندای منفی درون خود
تقریبا همه افراد برخی از اوقات در درون خود صدایی را خواهند شنید. اگر دچار تردید شدید کمی بایستید و به این صدا گوش دهید. به این صدای منفی توجه کنید تا بدانید واقعا صدای کیست؟ صدای دوستان است؟ صدای والدین است؟ صدای همکار است؟ شاید بگویید این صدای خودم است. اما، نه! این صدای شما نیست، بلکه کسی است که خود را به جای شما جا زده است تا فکر کنید خودتان هستید. اما، این شما نیستید. در این مواقع به خودتان بگویید؛ این من و صدای من نیست، این صدای ترسهایی که مانع رسیدن به موفقیت میشوند است. بعد از گفتن این جمله خودتان را به چالش کشیده و آن را نادیده بگیرید.
3. تبدیل نقاط ضعف به نقاط قوت یکی از راههای رسیدن به خودباوری
شاید شما به خاطر مواردی که در خود دارید ناراضی نباشید. اما باید بدانید که همین موارد توانستهاند شما را در بسیاری از مشکلات یاری کنند. نباید تمرکز و انرژی خود را به جای تواناییها بر روی کمبودها قرار دهید. نباید در حین از دست دادن فرصت خودباوری به این فکر کنید که بی عیب و ایراد هستید. البته این را هم بیان کنیم که اگر ما بر نقاط ضعف خود تمرکز نکنیم قادر نیستیم آنها را اصلاح کنیم و یا نقاط قوت را در موارد مختلف استفاده کنیم. برای مثال؛ شاید فکر کنید که زیاد نگران میشوید. این را بدانید که طرف مثبت این ویژگی، قدرت تخیل قوی است تا قادر به استفاده در جهت منافع خودتان باشد. این به خلاقیت شما بر میگردد تا با شناسایی باورهای منفی آنها را به موارد مثبت تبدیل کنید.
4. تقویت قدرتهای برتر خود
قهرمانان کشور را تا حدودی میشناسید. این قدرتها را در نظر داشته و قبل از شروع روز خود آنها را برای خودتان بنویسید. شاید شما نیز این موارد را در خود داشته باشید. این قدرتها میتوانند مواردی چون سرعت بالا، توانایی بالا رفتن از دیوار، دید اشعه ایکس و … باشد که در ذهنتان خطور پیدا میکند. شاید مسخره به نظر بیاید و بگویید این موارد را چرا به ما پیشنهاد میدهید؟ اما، اگر شما بتوانید ذهن خود را با این ویژگیهای مثبت مجهز کنید در رفتارتان تاثیر مثبتی خواهد داشت.
استفاده از قانون جذب در کسب قدرت برتر
حالا نه تنها ویژگیهای مثبتی که در خود میبینید، بلکه هر قدرت فوقالعادهای که در ذهنتان است را بنویسید. این فهرست میتواند شامل هر چیزی چون آرامش، وقار، هوش، سخاوتمندی، شوخطبعی و … باشد. هر روز صبح قبل از شروع روز و خارج شدن از منزل آن را برای خود بنویسید. با نوشتن این موارد و با تصور داشتن قدرتهای برتر شما بر طبق قانون جذب قادر خواهید بود تا آنها را به سوی خود جذب نمایید.
توجه داشته باشید که منظور ما تنها ویژگیهایی که در خود دارید و یا میخواهید بعدا داشته باشید نیست که روی آنها تمرکز کنید. میخواهم روی کلمات توجه داشته باشید. فقط باید کلمات برای شما معنی داشته باشند. اگر هر روز تکراری باشند اشکالی ندارد. روزانه چند دقیقه وقت بگذارید و به این فهرست نگاه کنید تا به سادگی بعد از مدتی ضمیر ناخودآگاه شما را تجهیز کند. شما حتی میتوانید با استفاده از این روش به ثروت زیاد نیز دست پیدا کنید که در مقاله جذب ثروت با استفاده از قانون جذب اطلاعات بیشتری در این رابطه ارائه شده است.
5. مربی انگیزشی خود باشید
شک و تردید با فعالیت خود از درون نمیگذارد شما تصمیم درستی را بگیرید و کار خودتان را ادامه دهید. در این زمانها قسمت هوشیار خودتان را مربی همین قسمت بد و تردید کنید. به زمانی فکر کنید که کسی را با تمام وجود باور دارید و او دچار تردید شده باشد به او چه میگفتید؟ همین موارد را با در وجود خود به ترس و شک بگویید و به نوعی با او مشورت کنید. هر حرفی را که لازم است به خود بگویید چرا که این کار یکی از راههای رسیدن به خودباوری در زندگی میباشد.
ایجاد انگیزه در خود برای تقویت خودباوری
برای مثال؛ شما میخواهید برای رفتن جهت مصاحبه یک شرکت آماده شوید و شک و ترید اجازه نمیدهد و مدام میخواهد شما را باز دارد. در این زمانها که صدای درون خود را میشنوید بایستید و چشمانتان را ببندید و با او مشورت کنید تا به عنوان یک مربی او را راهنمایی کنید. به فرض بگویید: ” این کاملا طبیعی است که نگران باشی، اما تو واقعا میتونی و از پسش بر میایی، تو واقعا تجربههای لازم را داری و این کار لایق توست. اگر هم در انجام دادنش ناتوانی اشکالی ندارد و با افتخار تلاشت رو بکن”.
یک مربی کاملا رک باشید و از گفتن هیچ چیزی دریغ نکنید. خود را همانند کسی که دوستش دارید و میشناسید رفتار کنید. زیرا، این که شما خود را در ذهنتان به جای دیگری جا بزنید اعتماد به نفستان را بالا میبرد. در این راه همواره از جملات انگیزشی موثر در افزایش حس خودباوری استفاده نمایید.
6. خود را جای قهرمانان جا بزنید
یکی از مواردی که باعث تقویت خودباوری میشود خود را جا زدن به عنوان قهرمانها است. تصور کنید شما دچار بیماری شدهاید و قهرمان داستانتان آرنولد شوارتزنگر است. به این فکر کنید که اگر آرنولد (قهرمان شما) جای شما بود با این بیماری چگونه مقابله میکرد. شما میتوانید با قرض گرفتن از ویژگی قهرمان مورد علاقه خود و حفظ آن برای مقابله با سختیها پیروز شوید. در واقع شما اگر تصور کنید آرنولد با بیماری چگونه کنار میآید راحتتر از این است که تصور کنید خود با بیماری چگونه کنار میآید.
اگر زمانی کمبود باور در شما نفوذ پیدا کرد چشمانتان را ببندید و قهرمان خودتان را مجسم کنید تا ببینید چگونه با مشکلات مقابله میکند. حالا خودتان را جای او تصور کنید، در زمانی که در همان شرایط و موقعیت هستید. این حس را رها نکنید مگر اینکه ویژگی را در خود ایجاد کردید.
7. ایجاد تصویری قوی از خود
برای رسیدن به خودباوری تنها متقاعد کردن خودتان به اینکه کاری را میتواند انجام دهید لازم نیست. داشتن این حس حقیقی یعنی زمانی که بتوانید خود را در آرامش اجتماعی مشاهده کنید. در حالی که با نوشتن کتابی که میخواستید و یا انجام کاری که مایل بودید به انسانی تبدیل شدید در ذهن داشتید.
همیشه این عادت را داشته باشید که روزانه چند دقیقه چشمانتان را بسته و خود را مجسم کنید که با قاطعیت، آرامش و قدرت رفتار میکنید. این تمرین باعث میشود شما تصویری قوی داشته باشید که از خود یاد بگیرید چگونه باور داشتن به خود را داشته باشید. همیشه به گونهای باشید که موفقیت خود را بالاترین حد ممکن برسانید. برای مثال، خودتان را در تلویزیون مشاهده میکنید. همین تصویر در تلویزیون به شما یاد میدهد چگونه با باور داشتن و ایمان به خود عمل کنید. هر چه تمرین بیشتری داشته باشید بیشتر به آدمی که در تلویزیون میبینید تبدیل خواهید شد.
داشتن باور به خود کامل دانستن خود به همان گونهای که هستید، نیست و به معنی تمرکز بر چیزی است که خواهید شد. قسمت مهمی که باید در راه این حس داشته باشید این است که با آرامش با نقطه ضعفهای خود روبرو شوید. با خودباوری این قدرت را دارید که از اشتباه کردن نترسید و با آن کنار بیایید. این شکست همانطوری که بوده هست و به صورت موقتی است نه ابدی. با داشتن این ویژگی مردم نیز شما را بیشتر باور خواهند داشت بنابراین اگر این ویژگی را در خود ندارید به دنبال راههای رسیدن به خودباوری باشید.