انگیزه درونی یکی از دو نوع انگیزه است که وجود دارد (انگیزه درونی و انگیزه بیرونی). در واقع انگیزه درونی و بیرونی کاملا با هم در تضاد هستند. اگر بخواهیم انگیزه درونی را به صورت کاملا خلاصه تعریف کنیم، میتوانیم بگوییم که توسط رضایت درونی فرد تحریک میشود و ربطی به موارد خارجی ندارد. بیشتر افراد به دنبال راههای تقویت انگیزه درونی هستند تا بتوانند با انگیزه بیشتری در راه رسیدن به موفقیت مورد نظر خود قدم بردارند.
به عنوان مثال ، یک فرد ممکن است ورزش کند زیرا از تمرین در ورزش لذت میبرد و از احساسی که به او دست میدهد خوشحال میشود. از طرف دیگر انگیزه بیرونی وقتی اتفاق میافتد که ما به دلیل نوعی پاداش یا اجتناب از مجازات شدن کاری را انجام میدهیم. در مثال ورزشی، ممکن است فرد برای تحت تاثیر قرار دادن دیگران این ورزش را انجام دهد پس، این انگیزه بیرونی است.
تقویت انگیزه درونی و مزایای آن
اگر شما بتوانید انگیزه درونی را در خود افزایش دهید موفقیتهای بسیاری را بدون چون و چرا بدست خواهید آورد. همچنین همیشه این را به یاد داشته باشید که اگر شما کارکنانی را برای کار نزد خود داشته باشید انگیزه کارکنان از یکی از دو طریق توسعه مییابد. اما همانطور که گفتیم دو انگیزه متفاوت و هر یک مزایای مشخصی دارند. دانستن اینکه کدام کارمندان بیشتر درونی یا بیرونی است میتواند مهارتهای شما را به عنوان مدیر بهبود بخشد.
برای درک بهتر انگیزه درونی و تفاوت با انگیزه بیرونی به مطلب انگیزه درونی و بیرونی چه تفاوتی با هم دارند؟ مراجعه نمایید.
انگیزه درونی یکی از بهترین انگیزهها است و اگر شما بتوانید کارمندانی با انگیزه درونی بالا داشته باشید، کل هزینه های نیروی کار را کاهش میدهید. کارمندان با انگیزه درونی به جای نیاز به کمکهای مدیریتی برای هر مسئلهای که پیش میآید، بیشتر سعی میکنند مشکلات را به تنهایی حل کنند. کارمندان با انگیزه درونی بیشتر به جای اینکه توسط سرپرستان هدایت شوند که هنگام انجام وظایف کار، چه کاری باید انجام دهند ، خود پروژه های جدید را به دست میآورند. بنابراین برای اینکه شما بتوانید مهارت این را داشته باشید که کدام انگیزه در کارمندان شما وجود دارد در این مطلب به انگیزه درونی و راههای تقویت انگیزه درونی میپردازیم.
تاثیر انگیزه بیرونی بر انگیزه درونی
تقویت انگیزه درونی میتواند مزیتهای زیادی داشته باشد و شاید افرادی نیز به دنبال تقویت انگیزه بیرونی باشند اما توجه داشته باشید که انگیزه بیرونی چیز چندان مهمی نیست. برای اثبات این موضوع تحقیقاتی انجام شده است، طی این تحقیقات در مدت 12 سال محققان دریافتند که ارتباط ضعیفی بین پاداش و رضایت شغلی وجود دارد. یعنی به نوعی وضعیت بدتر هم میشود. مدارک و شواهدی وجود دارد که میگوید اگر شما برای پول بیشتر تلاش کنید، میتواند اثرات منفی بر روی انگیزههای درونی ایجاد کند. یعنی به نوعی انگیزه درونی شما را کاهش و بیشتر به سمت انگیزه های بیرونی میروید. اما چیزی که مهم است انگیزه داشتن است و مهم نیست کدام یک وجود داشته باشد. ما برای موفقیت و زندگی به انگیزه نیاز داریم.
دلیل قدرتمند بودن انگیزه درونی نسبت به انگیزه بیرونی
همه ما اطلاع داریم که در زمانیهای سختی وقتی به نوعی زانوی غم بغل کردهایم و نمیتوانیم حتی یک قدم هم برداریم تنها انگیزه است که میتواند نیروی کافی برای حرکت به جلو را به ما بدهد. اما چیزی که مهم است این است که کدام انگیزه؟ تحقیقات زیادی صورت گرفته است که میگوید، انگیزه درونی از انگیزه بیرونی قدرتمندتر است. این میتواند در رابطه با انگیزههای پایدار صدق کند. اما چرا؟ بسیار ساده است. فکر کنید ببینید فرق بین “من میخواهم” با “من مجبورم” در چیست. این موردی است که در بسیاری از کارها برای همه ما پیش میآید.
تاثیر انگیزه بر میزان کیفیت کار
این موضوع میتواند برای بسیاری از ما صدق کند که، زمانی شما بدون میل به سر کار خود میروید و هنوز نرسیده دلتان به تاپ و توپ میافتد. پس با این اوضاع چه انتظاری میتوان داشت؟ شما واقعا با این اوضاع تا چه اندازه پیشرفت خواهید داشت؟ اصلا برای کاری که انجام میدهید کیفیتی باقی میماند؟ همانطور که حدس میزنید چنان که انتظار داشتید به این زودی ها کارمند نمونه شغل خود نخواهید شد.
انگیزه بیرونی خوب است تنها مشکل آن ناپایداری است بنابراین بهتر است به دنبال راههای تقویت انگیزه درونی که پایداری قابل توجهی دارد باشید. این ناپایداری احتمالا مقولهای مرتبط با روانشناسی به نام «اصل خوگیری به لذت» است.( این اصل میگوید، زمانی که شما با رویدادها روبه رو میشوید، میخواهید به سطح پایدار از شادی برگردید. برای مثال، زمانی که شما برای انجام کاری مرخصی تشویقی یا افزایش حقوق دریافت کردید، انتظار شما نیز افزایش پیدا کرده و لذت پایدار را از دست میدهید).
ارتباط انگیزه بیرونی با محیط کار
اگر شما برای ترفیع و یا افزایش حقوق در طول هفته مثلا 50 ساعت در برابر دیگران بیشتر کار کنید تا چه مدت حس خوبی دارید؟ تحقیقات میگوید این حس شما همانند حس قدم زدن بر روی ابرها است که به سرعت ناپدید میشود. این فقط باعث میشود شما حریص شوید و فقط به دنبال این گونه موارد در جادهای بدون پایان باشید. پیشرفت شما دارای مراحل زیادی است و برای هر مرحله به انگیزههای مختلف و بزرگتری نیاز دارید. در این موارد شما به هدف خود میرسید اما متوجه میشوید که آن رضایتی را که به دنبالش بودید به دست نیاوردید.
مزایای انگیزه درونی
در بالا اشاره شد که انگیزه درونی به علت پایدار بودن از انگیزه بیرونی بهتر است و به دلیل پایدار بودن میتواند ما را به موفقیت در کسب و کار که به دنبال آن هستیم برساند. در واقع انگیزه درونی دارای لذتی بی پایان است و در ادامه برای اینکه بهتر متوجه شوید انگیزه درونی چه مزایایی دارد دلایلی را آوردهایم که میتوانید مشاهده کنید.
1. عملکرد شغلی بهتر
چیزی که انگیزه درونی را بهتر از انگیزه بیرونی میکند میتواند ابزار قدرتمند پیشبینی عملکرد شغلی باشد. زمانی شما از انگیزه درونی برخوردار باشید و شروع به انجام کاری کنید از لذت بیشتری برای شروع و ادامه برخوردار هستید و این تا ابد میتواند همراه شما باقی بماند. پس با انگیزه درونی ما چنان شوقی را داریم که هر روز با توان بیشتر برای کار خود اقدام میکنیم.
2. بهتر و بزرگ بودن اهداف
انگیزه درونی با هدفهای برتر آمیخته شده است همین موضوع به تنهایی برای این که به دنبال راههای تقویت انگیزه درونی باشید کافی است. دلیل آمیخته بودن این است که شما در کارهایی که برای عموم سود دارید شرکت میکنید و نمونه این هم راستا بودن انجام مواردی برای خیر جمعی است نه فردی. یکی از تحقیقات انجام شده برای این مورد توسط آدام گرنت روانشناس سازمانی انجام شده است. او تحقیقاتی را با استفاده از چند کارمند انجام داد. این افراد در فعالیتهای خیرخواهانه فعالیت داشتند. به صورتی که آنها به دانشجویانی که توان مالی نداشتند کمک میکردند.
بعد از مدتی به این کارمندان تاثیر کمکهای مالی نشان داده شد و آینده آنها را نمایش دادند. این تحقیق واقعا عالی بود. کارمندان توانستند بعد از این قضیه افزایش بهرهوری خود را تا 400 درصد بالا ببرند. این تحقیقات نشان داد همچنین در مدت طولانی میانگین زمانی که این کارمندان صرف برقراری تماس تلفنی میکردند 142 درصد و میزان کمکهای مالی جمع شده 171 درصد افزایش پیدا کرد.
3. یادگیری علم بهتر
شاید شما از کسانی باشید که به دنبال انگیزه درونی برای یادگیری در زمینه تحصیل باشید. انگیزه درونی در این مورد نیز موثر است. زیرا تحقیقات نشان داده است که داشتن انگیزه بیرونی باعث ضعیف شدن انگیزههای درونی دانشآموزان میشود. همین باعث میشود بعد از مدتی یادگیری و مهارت در آموزش با خطا مواجه شود. افرادی که دارای انگیزه درونی هستند بیشتر توان یادگیری دارند.
افزایش انگیزه درونی
با داشتن مزایا عالی و باور نکردنی حتما شما هم میخواهید این انگیزه را در خود افزایش و تقویت کنید تا بهتر بتوانید کارها را انجام و با مشکلات رو به رو شوید. پس، برای تقویت و افزایش انگیزه درونی به موارد زیر بپردازید.
1. افزایش خودباوری برای انجام امور
برای اولین بار سال 1982 در مورد خودباوری آلبرت بندورا روانشناس آمریکایی نظریه خود را مطرح کرد. خودباوری یعنی تصور ما از توانایی برای رسیدن به هدفها. یعنی اینکه ما تا چه اندازه برای رسیدن به موفقیت به خود ایمان داریم.
با توجه به تعریف خودباوری پس میتوان تاثیر آن در اعتماد به نفس و افزایش انگیزه را دانست. در واقع اگر شما دارای خودباوری بالایی باشید، علاقه زیاد برای تلاش جهت هدفهای دشوار دارید. این باعث میشود شما انگیزه زیادی برای بهبود مهارتها داشته باشید. شما باید اینکه آیا توانایی رسیدن به هدفی خاص را دارید پیشگویی کنید. در واقع، شما انگیزه درونی خود را با توجه به اینکه به هدف میرسید تقویت میکنید.
2. گره زدن فعالیتها با اهداف متعالی خود
شما نباید به خود دروغ بگویید. همیشه صادق باشید. انجام هر کاری را با توجه به اینکه میدانید به چه علت است و چه چیزی انگیزه میدهد انجام دهید. روراست بودن با خودتان یکی از راههای تقویت انگیزه درونی و افزایش انگیزه درونی میباشد.اصلا به اینکه هدف و کار شما چقدر دنیوی و مادی است توجه نداشته باشید. همیشه به دنبال گره زدن هدفها با کارهای خود باشید. این یعنی ساختاربندی مجدد روایت.
سال 1961 بود که رئیس جمهور آمریکا جان اف کندی از سازمان ناسا دیدن کرد. در حین بازدید با آبدارچی برخورد کرد و از او پرسید شغلت چیست؟ او در جواب گفت” کمک میکنم اولین انسان به ماه فرستاده شود”. کمی به این جمله دقت کنید. واقعا امیدوار کننده و الهام بخش است. همیشه فعالیت خود را طوری روایت کنید که نشان دهنده کمک به دیگران باشد. با این کار میدانید که چه کمکی به جامعه و یا جهان میکنید. داشتن این دید نسبت به امور به نوعی یکی از راههای ایجاد انگیزه برای رسیدن به اهداف زندگی میباشد.
3. علاقه به فعالیتهای داوطلبانه
به فعالیتهای داوطلبانه علاقه نشان دهید. فعالیتهای داوطلبانه میتواند روشی عالی برای ادای دین به کائنات باشد. شما با این کار علاوه بر کسب تجربههای بسیار، احساس تشخیص میکنید. همین فعالیتها باعث میشود شما نسبت به خود احساس بهتری داشته باشید. با این کار میان ارزشهای درونی خود چون خیر و نیکوکاری و انسانیت پیوندی دوباره و تازه ایجاد میکنید. همه این موارد شاید از نظر شما ربطی به انگیزه نداشته باشد. اما واقعا باعث تقویت و افزایش انگیزه درونی میشود.
شاید این احساس را تجربه کرده باشد که کاری را تنها برای کمک به افراد و بدون انتظار داشتن پاداش بیرونی انجام دهید. همین احساس یعنی انگیزه درونی که در خود ایجاد میکنید. همین باعث میشود تا شما بدون انتظار پاداش تمامی کارهای خود را در زندگی به موفقیت ختم کنید.
4. منتظر داشتن حس انجام کار نباشید
زمانی که شما با خود میگویید نمیتوانم صبح زود از خواب بیدار شوم و یا بسیاری دیگر از این گونه موارد یعنی شما حس و حال انجام آن کار را ندارید. شما برای انجام این کار هیچ مانع فیزیکی ندارید و تنها دلیل تنبلی است. اما بهتر است بدانید که هیچ کاری وابسته به حس و حال نیست. برای همه پیش آمده است که کاری را از سر اجبار انجام دهیم. اما اگر توجه کرده باشید بعد از مدتی آن را عادت کرده و از انجامش لذت میبریم. یکی از بهترین راههای تقویت انگیزه درونی و دوری از تنبلی انجام کارها حتی در صورت نداشتن حوصله میباشد.
یکی دیگر از موارد که شما را در غلبه بر تاخیر و به تعویق انداختن کارها کمک میکند پیروی از برنامههای دائمی است. همانطور که گفتیم کافی است شما استارت را زده و آن را به عادت تبدیل کنید. مثلا از خواب بیدار شدن در صبحها آنچنان که فکر میکردید اصلا سخت نیست.
5. در خودمختاری جدی باشید و تعیین سرنوشت کنید
خودمختاری (یعنی به جای پذیرش شرایط تحمیلی از تعیین سرنوشت و حق انتخاب استفاده کنیم) از نظریههایی است که در دهه 80 میلادی توسط اساتید دانشگاه روچستر ارائه شد. اگر تحقیقاتی انجام دهید، میدانید که از مشهورترین موارد در دسته انگیزشی است. در واقع، خودمختاری به بررسی دلایل رفتارهای ما میپردازد. با توجه به خودمختاری ما سه نیاز اصلی داریم. اگر شما این اصول را در نظر داشته باشید میتوانید به ارضا رشد و شکوفایی خود کمک کنید. این موارد به صورت زیر است:
- شایستگی
- خودکفایی
- وابستگی
اگر شغلی داشته باشیم که امکان رشد و آموختن را بدهد، یعنی شایستگی داشته باشد و ما دارای استقلال باشیم تا خلاقیت خود را بروز دهیم و موارد را با توجه به خواسته و امور خود انجام دهیم، انگیزه بیشتر میشود. همین باعث میشود بهترین عملکرد را داشته باشیم. علاوه بر اینها ما انسانها موجودات اجتماعی بوده و به ارتباط و احترام نیازمندیم. این سه مورد هم به تنهایی و یا با هم میتوانند در انگیزه موثر باشند. این موارد میتوانند در زمانهای که انگیزه ندارید نیز به شکوفایی کمک کنند.
6. برای انجام کارها دلیل جدی داشته باشید
شرکتهایی هستند که اصلا به انگیزه کارکنان خود اهمیت نمیدهند و این کارکنان اصلا انگیزهای ندارند. اما این شرکتها با چه انگیزهای عملکرد خوب را نگه میدارند؟ این مورد با تحقیقاتی در سال 2016 بررسی شد. با توجه به این تحقیقات کارخانهای در مکزیک مورد پژوهش قرار گرفت. در این کارخانه کارکنان اصلا مهارت تازهای نداشتند و هر روز کار تکراری انجام میدادند، ترفیعی نداشتند و… . در این کارخانه همه دارای حقوق یکسانی بودند و به افزایش عملکرد توجهی نمیشد. بنابراین پس در این صورت کسی به دنبال انگیزه نبود و فقط میخواست شغلش حفظ شود.
از راههای تقویت انگیزه درونی میتوان به داشتن دلیل قوی برای ادامه کار اشاره کرد. در مثال قبلی باید به این نکته اشاره کرد که کارکنان این کارخانه با جمله “منفعت رساندن به خانواده برای من اهمیت دارد” موافق بودند. آنها این را انگیزه درونی (خانواده) میدانستند و دارای انرژی بیشتری برای کار کردن بودند. اگر به این انگیزه توجه کنید میدانید که کار و شرایط اصلا تاثیری ندارد. یعنی اگر شما حاضر نباشید کاری را انجام دهید ممکن است بخواهید برای فردی که دوستش دارید انجام دهید. پس این انگیزه بسیار قدرتمند است.